Ίδρυμα Ποίησης / Poetry Foundation Το ποίημα είναι ένας μικρός άγγελος από δέντρο κι από στάρι.., Γιώργος Τσακιράκης Κρης / The poem is a little angel from tree and from wheat.., George Tsakirakis Κris

Σαπφώ Ερεσσία, περίπου 630-570 π. Χ.

…Τέτοιο πλάσμα ευαίσθητο και θαρρετό συνάμα δεν μας παρουσιάζει συχνά η ζωή. Ένα μικροκαμωμένο, βαθυμελάχρινο κορίτσι, ένα «μαυροτσούκαλο», όπως θα λέγαμε σήμερα, που, ωστόσο, έδειξε ότι είναι σε θέση να υποτάξει ένα τριαντάφυλλο, να ερμηνεύσει ένα κύμα ή ένα αηδόνι και να πει «σ’ αγαπώ» για να συγκινηθεί η υφήλιος.


ΑΕΡΙΩΝ ΕΠΕΩΝ ΑΡΧΟΜΑΙ ΑΛΛ ΟΝΑΤΩΝ
[Ε]ΓΩ ΤΟ ΚΑΛΛΟΣ ΕΠΙΤ[ ]ΜΕΖΟΝΧ ΤΙ ΓΑΡ
ΗΝΕΜ[ ΑΙ ΜΕ ΤΙΜΙΑΝ ΕΠΟΗΣΑΝ ΕΡΓΑ
ΤΑ ΣΦΑ ΔΟΙΣΑΙ ΜΝΑΣΕΣΘΑΙ ΤΙΝΑ ΦΑΜΙ
ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΟΝ ΑΜΜΕΩΝ.

ΑΡΧΙΝΩ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΜΟΥ Μ’ ΑΙΘΕΡΙΑ ΛΟΓΙΑ
ΜΑ ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΑΠΑΛΑ ΣΤΟ ΑΚΟΥΣΜΑ ΤΗΝ
ΟΜΟΡΦΙΑ ΔΙΑΚΟΝΗΣΑΧ ΤΙ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΘΑ ΜΠΟ
ΡΟΥΣΑ ΠΟΥ Μ’ ΑΞΙΩΣΑΝ (ΟΙ ΜΟΥΣΕΣ) ΤΗ
ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΔΥΝΑΜΗ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΝΑ ΛΕΩ: ΑΛΗ
ΘΕΙΑ ΣΕ ΜΕΛΛΟΥΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ ΚΑΠΟΙΟΣ ΘΑ
ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΤ’ ΕΜΕΝΑ.

***

ΡΑΝΟΘΕΝ ΚΑΤΙΟΥ[Σ
ΔΕΥΡΥ Μ’ ΕΚ ΚΡΗΤΑΣ
ΕΠ[Ι ΤΟΝΔ]Ε ΝΑΥΟΝ ΑΓΝΟΝ ΟΠΠ[ΑΙ ΤΟΙ] ΧΑ
ΡΙΕΝ ΜΕΝ ΑΛΣΟΣ ΜΑΛΙ[ΑΝ] ΒΩΜΟΙ ΔΕ ΤΕΘΥ
ΜΙΑΜΕΝΟΙ [ΛΙ]ΒΑΝΩΤΩΙΧ
ΕΝ Δ’ ΥΔΩΡ ΨΥ
ΧΡΟΝ ΚΕΛΑΔΕΙ ΔΙ’ ΥΣΔΩΝ ΜΑΛΙΝΩΝ ΒΡΟΔΟΙ
ΣΙ ΔΕ ΠΑΙΣ Ο ΧΩΡΟΣ ΕΣΚΙΑΣΤ’ ΑΙΘΥΣΣΟΜΕ
ΝΩΝ ΔΕ ΦΥΛΛΩΝ ΚΩΜΑ ΚΑΤΑΓΡΕΙ
ΕΝ
ΔΕ ΛΕΙΜΩΝ ΙΠΠΟΒΟΤΟΣ ΤΕΘΑΛΕ ΗΡΙΝΟΙΣΙΝ
ΑΝΘΕΣΙΝ ΑΙ Δ’ ΑΗΤΑΙ ΜΕΛΛΙΧΑ ΠΝΕΟΙΣΙΝ
ΕΝΘΑ ΔΗ ΣΥ ΕΛΟΙΣΑ ΚΥΠΡΙ ΧΡΥΣΙΑΙΣΙΝ
ΕΝ ΚΥΛΙΚΕΣΣΙΝ ΑΒΡΩΣ ΟΜ[ΜΕ]ΜΕΙΧΜΕΝΟΝ
ΘΑΛΙΑΙΣΙ ΝΕΚΤΑΡ ΟΙΝΟΧΟΑΙΣΟΝ.

ΚΑΤΕΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΕΛΑ ΚΑΙ ΦΤΑ
ΣΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΕΔΩ ΣΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΤΟ
ΛΑΜΠΟΣ ΠΟΥ ΤΟ ΖΩΝΕΙ ΓΕΛΑΖΟΥΜΕΝΟ ΔΑΣΑΚΙ
ΜΗΛΩΝ ΚΑΙ ΟΠΟΥ ΚΑΙΕΙ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΒΩΜΟΥΣ
ΛΙΒΑΝΩΤΟΥ ΘΥΜΙΑΜΑ ΕΔΩ ΠΟΥ ΚΕΛΑΡΥΖΕΙ
ΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΤΑΔΡΟΣΟ ΜΕΣ’ ΑΠΟ ΤΗΣ ΜΗΛΙΑΣ
ΤΟΥΣ ΚΛΩΝΟΥΣΧ ΟΠΟΥ ΑΠ’ ΤΑ ΡΟΔΑ ΤΑ ΠΟΛΛΑ
ΣΚΙΕΣ ΓΕΜΙΖΕΙ Ο ΚΗΠΟΣΧ ΚΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΛΛΩ
ΣΙΕΣ ΟΠΟΥ ΘΡΟΟΥΝ ΚΑΙ ΤΡΕΜΟΥΝ ΛΕΣ ΜΙΑ ΧΑΥ
ΝΩΣΗ ΑΡΓΟΠΕΦΤΕΙ ΕΔΩ ΤΟ ΛΙΒΑΔΑΚΙ ΟΠΟΥ
ΒΟΣΚΑΝΕ Τ’ ΑΛΟΓΑ ΦΟΥΝΤΩΣΕ ΑΠ’ ΑΝΘΗ ΤΟΥ
ΜΑΓΙΟΥ ΚΙ ΕΛΑΦΡΕΣ ΠΝΕΟΥΝ ΟΙ ΑΥΡΕΣ ΕΛΑ
ΛΟΙΠΟΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΜΟΥ ΣΕ ΚΑΛΥΚΕΣ ΧΡΥ
ΣΟΥΣ ΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟ ΜΕ ΛΕΠΤΗ ΤΕΧΝΗ ΝΕΚΤΑΡ
ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΟΥ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΝΑ ΚΕΡΑΣΕΙΣ.

Η σύνθεση, η απόδοση και το εισαγωγικό απόσπασμα είναι του Οδυσσέα Ελύτη, που σημειώνει επίσης:

...δεν ακολούθησα σε τίποτε την κλασική κατάταξη των αποσπασμάτων της Σαπφώς, μια που η προσπάθειά μου απέβλεπε αλλού και όχι στο χώρο της φιλολογικής επιστήμης. Προχώρησα στην αυθαίρετη σύνδεση των θραυσμάτων, με γνώμονα τη φύση του περιεχομένου τους και απώτερο στόχο τη δημιουργία μιας νέας ποιητικής μονάδας, έστω και ελλειπτικής…