ΤΑΣΟΣ ΓΑΛΑΤΗΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΚΙΡΑΚΗΣ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΑΚΗΣ..., ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΤΡΙΩΝ ΗΧΩΝ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 9:06 π.μ.

0

ΤΑΣΟΣ ΓΑΛΑΤΗΣ

Το σπαθί και το μάρμαρο

Αλλά υπάρχουν ορισμένες λεπτομέρειες που δεν μπορώ
να παραλείψω.
Ψάχνοντας άνηβο παλληκαράκι
το κατώι του παππούλη μου στα Πιπιλέικα
βρήκα ένα πελώριο γιαταγάνι από τα χρόνια του ’21
δαμασκηνό σπαθί με τη σφραγίδα του
μαύρο κατάμαυρο από τη λησμονιά
μα όταν γυαλίστηκε άστραψε από ατόφιο ασήμι το θη-
κάρι του
και μαζί τ’ όνομα του ξεχασμένου πρόγονου, Γαλάνης-
Κλέντος
πλάι σε δυο φιδόπουλα ερωτικά πλεγμένα.

Κι ακόμη στο κατώι του άλλου παππούλη μου στη
χούτσαινα
του γέρ’ Αναστάση του Κουζούμη
μέσα στη χρυσαφένια κούκλα εκείνου του καλοκαιριού
είδα μια κορασιά, μελαχρινή μου φάνηκε σαν τη Σαπφώ
ή τη Μελιττώ τη θυγατέρα του Μελάντα,
να προβάλει αμόλευτη παρθένα στην επιτάφια πέτρα
της
Η Μινοδίκη.

Όταν την ξαναγύρεψα το άλλο καλοκαίρι
ο συχωρεμένος μπάρμπας μου ο Νικόλας
μου είπε πως την πελέκησε για το σπιτικό που έχτιζε
αν μου έλεγε την αλήθεια ο κουτοπόνηρος Μωραϊτης
και δεν την πούλησε σα κάποιο θεομπαίχτη.

Κάπως έτσι χτίσαμε και πουλήσαμε
όλο το ρωμέικο στα χρόνια που ακολούθησαν
τι να κλαίω τώρα για τη Ζούρτσα.
_____

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΚΙΡΑΚΗΣ

Το ράμφος του Κύκνου

Λοιπόν, ο ποιητής δεν σου ζητάει
τίποτα πια. Μετά από σαράντα χρόνια
είναι ακόμα ένα λεπτό παιδί, σχεδόν
αόρατο μέσα στο χρόνο. Δεν ενδιαφέρεται
να ραγίσει καθρέφτες.

Αφήνει μέσα στα ρυάκια μια ζωή
από μωσαϊκά (αν θέλεις πες τα
αρραγή θραύσματα) να κυλήσει
μέχρι τα κύματα, ζητώντας μιαν
Ανάσταση έστω και γυμνή, σαν
δέλεαρ για μια Παρασκευή που
ίσως έλθει σαν το ράμφος του Κύκνου.

Ο έρωτας μαζί σου έμεινε εκεί,
στον αστερισμό της Ουρανίας, στο
άυλο όνομα της άλλης Αφροδίτης,
ένα βουβό σεντόνι δίχως όνειρα
που κοίταζε την Ανατολή.

Θα ’θελα να σου πω πως τότε
σ’ αγαπούσα κι όταν ακόμα
φυλλορροούσα σε μια κλίνη, σαν
ραγισμένο τριαντάφυλλο
μπροστά σε αόρατες γρίλιες.

-Τώρα;

Γιατί με ρωτάς; Δεν ξέρω.
Παραδόθηκα στο χρησμό του
μέλλοντος με μια μέθη που
με κέρασε λαθραίες ανάσες.
Οι παπαρούνες μου δεν ήταν πάντα κόκκινες…
_____

ΧΡΗΣΤΟΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΑΚΗΣ

Ενύπνιον ’88

Ήρθε ο πατέρας μου τη νύχτα
και με φώναξε·
μαθαίνω πράγματα, μου λέει,
και φοβούμαι,
να πληρώνεις το νοίκι σου και τα κοινόχρηστα
και τα άλλα,
όπως συμφώνησες.
Μα πατέρα, του λέω,
εδώ δεν είναι το σπίτι μου, είναι η φυλακή,
δεν το βλέπεις;
Κι αυτή δεν είναι η βρύση που στάζει,
είναι η ζωή μου
που στραγγίζει σταγόνα-σταγόνα.
Το ξέρω, μου λέει,
αλλά και συ το ήξερες και υπόγραψες.
και τώρα οφείλεις να πληρώσεις,
όπως όλοι μας!

_____

Τα ποιήματα της Ανθολογίας Τριών Ήχων απαγγέλλονται στην ενότητα " Μ' ένα ραδιόφωνο, μουσική ή και ποίηση".

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΩΓΟΥ..., ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ή ΜΟΝΟΛΟΓΙΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 12:09 π.μ.

0



Κατερίνα Γώγου, 1 Ιούνη 1940- 3 Οκτώβρη 1993

Μνήμη παράλληλων ημερών

«Ελπίζω. Αν δεν ελπίζω εγώ, ποια θα ελπίζει; Είμαι μάχιμη. Ουαί και αλίμονο αν αυτό δεν είναι ναι στη ζωή…Γράφω για να μην αυτοκτονήσω…»

…αλλά η Κατερίνα Γώγου σε λίγους μήνες αυτοκτόνησε. Πρόσφερε στον εαυτό της μιαν οργισμένη κάθαρση. Χωρίς να είναι άοπλη. Κι ας έλεγε το αντίθετο… Ράγισε τη φωνή της. Έπρεπε να μείνει για να προλάβει. Γιατί οι ποιητές που δεν φεύγουν πάντα κάτι προλαβαίνουν…Είναι όμως κι άλλοι που με τη φυγή τους προλαβαίνουν περισσότερα. Ίσως ανήκει και σ’ αυτούς. Όμως το θάνατο και τα χάπια δεν της τα έδωσε ο εαυτός της αλλά ο ανεκπλήρωτος έρωτας για τη ζωή των άλλων. Είχε η ίδια «Έρωτα θανάτου»;

Γιώργος Τσακιράκης

ΙΔΙΩΝΥΜΟ

1

Κοίτα πώς χάνονται οι δρόμοι
μες τους ανθρώπους…
Τα περίπτερα πώς κρυώνουνε
απ’ τις βρεμένες εφημερίδες
ο ουρανός
πώς τρυπιέται στα καλώδια
και το τέλος της θάλασσας
από το βάρος των πλοίων
πόσο λυπημένες είναι οι ξεχασμένες ομπρέλες
στο τελευταίο δρομολόγιο
και το λάθος εκείνου που κατέβηκε
στην πιο πριν στάση
τα αφημένα ρούχα στο καθαριστήριο
και τη ντροπή σου
ύστερα από δυο χρόνια που βρήκες λεφτά
πώς να τα ζητήσεις
πώς τσούκου τσούκου
αργά μεθοδικά
μας αλλιώνουνε
να καθορίζουμε τη στάση μας στη ζωή
από το στυλ της καρέκλας…

7

Πόσο νωρίς φεύγει το φως απ’ τη ζωή μας αδερφέ μου…
Μέσα απ’ τα αλλεργικά μας βλέφαρα
μπας και την πάρουμε πρέφα
μακραίνει χάνεται…κοίτα έγινε κουκίδα στρίβει γωνία…πάει…
Σκοτεινιάααα!!
Αρνητικά φωτογραφίας κοιτάω και είναι λέει άνθρωποι
κόκκινα φωτιά τα μάτια τους παγιδευμένων λύκων
νύχια δανεικά – πώς τους κατάντησαν έτσι – ξένες μασέλες
βδέλλες κολλάνε στο λαρύγγι μας τραβάνε τα κουμπιά μας
μπας και τη βγάλουμε λιγάκι ακόμα.
Είναι εκείνοι του τραίνου – τους θυμάμαι καλά –
που όταν κανονίσαμε το πρώτο μας όνειρο να πάμε εκδρομή
μας πέταξαν στις τεντωμένες ράγες του ηλεκτρικού
σαν άδεια σακιά σ’ αφύλαχτη διάβαση
για υπερβάλον βάρος.
Όσοι «ζήσαμε» γραμμένο με εισαγωγικά
χιλιάδες κάνες κοντράρουνε πάνω μας
απ’ την ταράτσα του ΟΤΕ
κρύο κρύο και μελό με το μακό μας φανελάκι
κάνουμε τάχα πως έχουμε παλτό
κι ένα -είδες – όλοι μας τόχουμε –
βυσινιό νεύρο κάτω απ’ το μάτι μας βαράει ακόμα.
Πόσο ακριβή είν’ αδερφέ μου η ζωή
πόσο φτηνήνανε τα είδη κουράγιο ρε.
Μερικές φορές – μα δεν το βάζω κάτω –
έρχονται τούμπα τα αντικαταθλιπτικά
και γέρνει η παλάτζα
δεν έχει άλλο μπρος
σκύβω τότε και παίρνω στα δόντια μου
το ματωμένο μου μυαλό και πάω πίσω πίσω
γυρίζω πίσω να σωθώ
κι ύστερα δε βρίσκω το δρόμο
γιατί κι εκεί είναι σκατά – σα να μη τόξερα –
παντού σπασμένες σιδεριές και θραύσματα οβίδας
τρομάζω τα χάνω με το παραμικρό και δεν έχω πού να πάω
μονάχα η πόρτα της ΥΠΕΡΑΓΟΡΑΣ είν’ ανοιχτή
και χώνομαι μέσα
κοιτάω σαν αρπαχτικό πού πάνε τα λεφτά
και την αξία χρήσης.
Ντελίριουμ Τρέμενς το λέν’ αυτοί ΕΓΩ ΘΕΛΩ ΝΑ ΚΛΕΨΩ
Βάζω τότε μπροστά όλα τα στερεοφωνικά να παίζουν μαζεμένα
κάθε μάρκα κι άλλο σκοπό
και τα μεγάφωνα στο φουλ να σπάσουνε τ’ αφτιά τους
…………………………………………………………
-Θ’ ΑΝΟΙΞΕΙ – ο δρόμος το στόμα
τα μάτια η καρδιά και το μυαλό.
Έτσι να κάνουμε θα πέσει η πόρτα.
Κι η μηχανή με το αρχαίο φιλμ. Μη. Μη συνέχεια οι άνθρωποι
μαύρα αρνητικά και μεις ΚΑΜΕΝΟΙ ΗΛΙΟΙ.

ΤΣΟΥ ΓΙΟΥΑΝ, ΚΙΝΑ..., ΟΨΕΙΣ ΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΑΙΩΝΩΝ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:21 μ.μ.

0

Βάρκα δράκος

Τσου Γιουάν (340-278 π.Χ.), Κίνα

Κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Επαρχιών (475-221π.Χ.), ο Τσου Γιουάν, ένας πατριώτης ποιητής της επαρχίας Τσου, απομακρύνθηκε από το γραφείο του και μεταφέρθηκε στην εξορία από τον δούκα του Τσου. Μέσα στη θλίψη του, ο Τσου πήρε μια πέτρα και έπεσε στον ποταμό Μιλουό, την 5η ημέρα του 5ου σεληνιακού μήνα. Οι ντόπιοι, για να κρατήσουν τα ψάρια, τις γαρίδες και τα καβούρια μακρυά από το σώμα του άτυχου ποιητή, έριχναν στο ποτάμι ρύζι μέσα σε φύλλα. Με το πέρασμα του χρόνου το ρίξιμο του ρυζιού στο ποτάμι ως προσφορά για τον Τσου Γιουάν εξελίχθηκε βαθμιαία σε έθιμο.
Για να επιδείξουν το σεβασμό τους στον μεγάλο πατριώτη ποιητή, οι Κινέζοι, την επέτειο του θανάτου του, τρώνε το ινγκ-ζονγκζί, ένα πυραμιδοειδές αρτοσκεύασμα, φιαγμένο από ρύζι που τυλίγεται σε φύλλα μπαμπού ή καλαμιών, και διοργανώνουν αγώνες βαρκών-δράκων. Για τους τουρίστες, διοργανώνονται δραστηριότητες σε όλη τη χώρα, αλλά οι εορτασμοί στην πόλη Μιλουό είναι οι πιό συναρπαστικοί. Το διεθνές φεστιβάλ βαρκών-δράκων που γίνεται στις 10-14 Ιουνίου ετησίως στο Γιουεϊγιάνγκ, στην επαρχία Χουνάν, είναι ίσως το διασημότερο στην Κίνα. Περισσότερες από 20 ομάδες βαρκών-δράκων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, την Αυστραλία, και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας παίρνουν μέρος στον αγώνα και το θέαμα είναι εντυπωσιακό.

Ο Michelle Loi, καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο Paris III, στο έργο του "Στα βήματα του Λοχσούν. Από την υλιστική διαλεκτική στον διαλεκτικό υλισμό" αναφέρει:
…Μαζί με την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας ήρθε και ο σεβασμός στους μεγάλους άντρες του παρελθόντος που ήξεραν να θέτουν τα πραγματικά ερωτήματα. Πρώτον απ’ όλους, φυσικά, ο Λοχσούν σέβεται τον Τσου Γιουάν, τον πρώτο και τον μεγαλύτερο απ’ τους κινέζους ποιητές, τον έντιμο υπουργό που, επειδή υπηρέτησε την αλήθεια, «πέθανε από τις συκοφαντίες», και που υπήρξε κυρίως ο συγγραφέας των «Ερωτήσεων προς τον Ουρανό», όπου ήδη «εκφραζόταν η αμφιβολία» σχετικά με τις εξηγήσεις που δίνουν οι μύθοι».

Η ΓΗ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ

Μου φαίνεται πως ένας μεγαλοφυής
Πλανιέται στα βουνά
Ζωσμένος με κισσό,
Ντυμένος με γλυσίνες,
Με χείλη πάντα χαμογελαστά,
Μ’ ευγενική συμπεριφορά
Που οδηγεί την κίτρινη λεοπάρδαλη
Μαζί με τίγρεις,
Καθισμένος σ’ έν’ άρμα
Με σημαίες από κασσία,
Με μανδύα απ’ ορχιδέα
Και στέμμα από αζαλέα.
Διαλέγοντας το άρωμα
Γλυκών λουλουδιών, αφήνει
Στην καρδιά έν’ άρωμα ανθών
Συχνό στη μνήμη.
Αλλά σκοτεινό είναι το δάσος
Όπου τώρα κατοικώ,
Ποτέ το φως της μέρας
Δε φτάνει στους ήσκιους του.
Προς τα πέρα ένα μονοπάτι
Ελικώνεται επικίνδυνο.
Μόνος στέκομαι
Στην πιο μοναχική λοφοκορφή,
Γη των σύννεφων από κάτω μου
Και γη των σύννεφων γύρω μου.
Απαλά φυσάει ο άνεμος,
Απαλά πέφτει η βροχή,
Η χαρά σαν ομίχλη μεγαλώνει
Και διώχνει τις σκέψεις για το σπίτι μου.
Εκεί κανένας δεν θα με τιμήσει
Πεσμένον από τις τιμές.
Μαζεύω τους καπουτσίνους
Στην πλαγιά των λόφων,
Φυσημένος στη μέση του χάους
Της κοτρόνας και του αγριόχορτου.
Μισώντας τον τύραννο
Που μ’ έκανε απόβλητον,
Που τώρα απ’ την ανάπαυσή του
Δε μου δίνει μια στιγμή:
Πίνοντας στην πηγή του βουνού,
Ησκιωμένος το μεσημέρι
κάτω απ’ το κυπαρίσσι,
τα μέλη μου λάμπουν απ’ τον ήλιο.
Τι κι αν με καλούσε
Πάλι στο παλάτι του, δεν μπορώ να πέσω
Στο επίπεδο των πριγκίπων.
Τώρα κυλάει η βροντή βαθιά,
Τώρα η κοιλάδα των σύννεφων
Και οι γίβονες γύρω μου
Ουρλιάζουν στη μακριά νύχτα.
Η θύελλα μέσα από τα δέντρα που στενάζουν
Άταχτα ορμάει.
Μοναχικός κι άυπνος
Σκέφτομαι τον αγνώμονα κύριό μου
Και μάταια νανουρίζω τη θλίψη μου.

μετάφραση, Σωκράτης Σκαρτσής

ΣΤΗN J. CHERRY ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΝΕΓΡΟΥΣ ΤΟΥ ΧΑΡΛΕΜ, Γ. ΤΣΑΚΙΡΑΚΗΣ..., ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΜΑ...ΣΠΑΝΙΑ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 10:47 μ.μ.

0

Απαρτχάιντ 1976

Στη Janet Cherry της Νότιας Αφρικής
και στους Νέγρους του Χάρλεμ

Τα μπράτσα των αφρικάνικων δέντρων
κρεμάνε απειλητικούς σταυρούς
πάνω απ’ τις κραυγές της Πρετόρια.

Παρόλα αυτά η νύχτα των μαύρων
χαιρετισμών είναι πεντάμορφη,
καμαρωτό μαύρο κρίνο.

Δε μπορείς να τη βιάζεις έτσι ανομολόγητα,
δε μπορείς να βεβηλώνεις τα μυστήρια
και τις ιερές πομπές της

Χωρίς ν’ αφουγκράζεσαι τους απόηχους
των απελπισμένων αναζητήσεων
που ασφυκτιούν ανάμεσα στις αιμορροούσες παλάμες.

Γιώργος Τσακιράκης

Το ποίημα γράφτηκε το 1982, εποχή του Απαρτχάιντ (apartheid = διάκριση, απ’ τη γλώσσα Αφρικάας και τα ολλανδικά) στη Νότια Αφρική και του γκέτο των μαύρων στο Χάρλεμ. Σήμερα πολλές ανισότητες και πολλή αθλιότητα παραμένουν. Οι απελπισμένες αναζητήσεις συνεχίζουν να ασφυκτιούν και η σιωπή δεν ταιριάζει.

ΑΥΤΑΡΚΕΙΣ ΣΥΝΔΑΙΤΥΜΟΝΕΣ..., ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΚΑΙ ΣΑΝ ΕΡΕΘΙΣΜΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 7:54 μ.μ.

0

Αυτάρκεις συνδαιτυμόνες...

...χωρίς χαμένα αισθήματα...

φωτογράφηση, Γιώργος Τσακιράκης, c

ΣΑΠΦΩ ΕΡΕΣΣΙΑ..., ΚΛΑΣΙΚΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 7:28 μ.μ.

0

Σαπφώ Ερεσσία, περίπου 630-570 π. Χ.

…Τέτοιο πλάσμα ευαίσθητο και θαρρετό συνάμα δεν μας παρουσιάζει συχνά η ζωή. Ένα μικροκαμωμένο, βαθυμελάχρινο κορίτσι, ένα «μαυροτσούκαλο», όπως θα λέγαμε σήμερα, που, ωστόσο, έδειξε ότι είναι σε θέση να υποτάξει ένα τριαντάφυλλο, να ερμηνεύσει ένα κύμα ή ένα αηδόνι και να πει «σ’ αγαπώ» για να συγκινηθεί η υφήλιος.


ΑΕΡΙΩΝ ΕΠΕΩΝ ΑΡΧΟΜΑΙ ΑΛΛ ΟΝΑΤΩΝ
[Ε]ΓΩ ΤΟ ΚΑΛΛΟΣ ΕΠΙΤ[ ]ΜΕΖΟΝΧ ΤΙ ΓΑΡ
ΗΝΕΜ[ ΑΙ ΜΕ ΤΙΜΙΑΝ ΕΠΟΗΣΑΝ ΕΡΓΑ
ΤΑ ΣΦΑ ΔΟΙΣΑΙ ΜΝΑΣΕΣΘΑΙ ΤΙΝΑ ΦΑΜΙ
ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΟΝ ΑΜΜΕΩΝ.

ΑΡΧΙΝΩ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΜΟΥ Μ’ ΑΙΘΕΡΙΑ ΛΟΓΙΑ
ΜΑ ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΑΠΑΛΑ ΣΤΟ ΑΚΟΥΣΜΑ ΤΗΝ
ΟΜΟΡΦΙΑ ΔΙΑΚΟΝΗΣΑΧ ΤΙ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΟ ΘΑ ΜΠΟ
ΡΟΥΣΑ ΠΟΥ Μ’ ΑΞΙΩΣΑΝ (ΟΙ ΜΟΥΣΕΣ) ΤΗ
ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΔΥΝΑΜΗ ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΝΑ ΛΕΩ: ΑΛΗ
ΘΕΙΑ ΣΕ ΜΕΛΛΟΥΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ ΚΑΠΟΙΟΣ ΘΑ
ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΝΑ ΜΕ ΘΥΜΑΤ’ ΕΜΕΝΑ.

***

ΡΑΝΟΘΕΝ ΚΑΤΙΟΥ[Σ
ΔΕΥΡΥ Μ’ ΕΚ ΚΡΗΤΑΣ
ΕΠ[Ι ΤΟΝΔ]Ε ΝΑΥΟΝ ΑΓΝΟΝ ΟΠΠ[ΑΙ ΤΟΙ] ΧΑ
ΡΙΕΝ ΜΕΝ ΑΛΣΟΣ ΜΑΛΙ[ΑΝ] ΒΩΜΟΙ ΔΕ ΤΕΘΥ
ΜΙΑΜΕΝΟΙ [ΛΙ]ΒΑΝΩΤΩΙΧ
ΕΝ Δ’ ΥΔΩΡ ΨΥ
ΧΡΟΝ ΚΕΛΑΔΕΙ ΔΙ’ ΥΣΔΩΝ ΜΑΛΙΝΩΝ ΒΡΟΔΟΙ
ΣΙ ΔΕ ΠΑΙΣ Ο ΧΩΡΟΣ ΕΣΚΙΑΣΤ’ ΑΙΘΥΣΣΟΜΕ
ΝΩΝ ΔΕ ΦΥΛΛΩΝ ΚΩΜΑ ΚΑΤΑΓΡΕΙ
ΕΝ
ΔΕ ΛΕΙΜΩΝ ΙΠΠΟΒΟΤΟΣ ΤΕΘΑΛΕ ΗΡΙΝΟΙΣΙΝ
ΑΝΘΕΣΙΝ ΑΙ Δ’ ΑΗΤΑΙ ΜΕΛΛΙΧΑ ΠΝΕΟΙΣΙΝ
ΕΝΘΑ ΔΗ ΣΥ ΕΛΟΙΣΑ ΚΥΠΡΙ ΧΡΥΣΙΑΙΣΙΝ
ΕΝ ΚΥΛΙΚΕΣΣΙΝ ΑΒΡΩΣ ΟΜ[ΜΕ]ΜΕΙΧΜΕΝΟΝ
ΘΑΛΙΑΙΣΙ ΝΕΚΤΑΡ ΟΙΝΟΧΟΑΙΣΟΝ.

ΚΑΤΕΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ ΕΛΑ ΚΑΙ ΦΤΑ
ΣΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΕΔΩ ΣΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥΤΟΥ ΤΟ
ΛΑΜΠΟΣ ΠΟΥ ΤΟ ΖΩΝΕΙ ΓΕΛΑΖΟΥΜΕΝΟ ΔΑΣΑΚΙ
ΜΗΛΩΝ ΚΑΙ ΟΠΟΥ ΚΑΙΕΙ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΒΩΜΟΥΣ
ΛΙΒΑΝΩΤΟΥ ΘΥΜΙΑΜΑ ΕΔΩ ΠΟΥ ΚΕΛΑΡΥΖΕΙ
ΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΤΑΔΡΟΣΟ ΜΕΣ’ ΑΠΟ ΤΗΣ ΜΗΛΙΑΣ
ΤΟΥΣ ΚΛΩΝΟΥΣΧ ΟΠΟΥ ΑΠ’ ΤΑ ΡΟΔΑ ΤΑ ΠΟΛΛΑ
ΣΚΙΕΣ ΓΕΜΙΖΕΙ Ο ΚΗΠΟΣΧ ΚΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΛΛΩ
ΣΙΕΣ ΟΠΟΥ ΘΡΟΟΥΝ ΚΑΙ ΤΡΕΜΟΥΝ ΛΕΣ ΜΙΑ ΧΑΥ
ΝΩΣΗ ΑΡΓΟΠΕΦΤΕΙ ΕΔΩ ΤΟ ΛΙΒΑΔΑΚΙ ΟΠΟΥ
ΒΟΣΚΑΝΕ Τ’ ΑΛΟΓΑ ΦΟΥΝΤΩΣΕ ΑΠ’ ΑΝΘΗ ΤΟΥ
ΜΑΓΙΟΥ ΚΙ ΕΛΑΦΡΕΣ ΠΝΕΟΥΝ ΟΙ ΑΥΡΕΣ ΕΛΑ
ΛΟΙΠΟΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΜΟΥ ΣΕ ΚΑΛΥΚΕΣ ΧΡΥ
ΣΟΥΣ ΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟ ΜΕ ΛΕΠΤΗ ΤΕΧΝΗ ΝΕΚΤΑΡ
ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΟΥ ΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΝΑ ΚΕΡΑΣΕΙΣ.

Η σύνθεση, η απόδοση και το εισαγωγικό απόσπασμα είναι του Οδυσσέα Ελύτη, που σημειώνει επίσης:

...δεν ακολούθησα σε τίποτε την κλασική κατάταξη των αποσπασμάτων της Σαπφώς, μια που η προσπάθειά μου απέβλεπε αλλού και όχι στο χώρο της φιλολογικής επιστήμης. Προχώρησα στην αυθαίρετη σύνδεση των θραυσμάτων, με γνώμονα τη φύση του περιεχομένου τους και απώτερο στόχο τη δημιουργία μιας νέας ποιητικής μονάδας, έστω και ελλειπτικής…

ΙΣΠΑΝΙΑ, FEDERICO GARCIA LORCA..., ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ...ΠΟΙΗΤΙΚΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 6:29 μ.μ.

0

Ισπανία, Federico Garcia Lorca- Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (1898-1936)

Ο F. G. Lorca - στενός φίλος της ζωής και των άλλων καημών, όπως του έρωτα και του θανάτου – γεννήθηκε στην Ανδαλουσία του θρήνου στις 5 Ιουνίου 1898. Εκτελέστηκε στη Γρανάδα στις 19 Αυγούστου του 1936.
Μέσα σ’ ένα διαβρωμένο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο με βαθμιαία καθίζηση, που άρχισε από το 1898, στην Ισπανία η πολιτισμική καμπύλη-αντίθετα- φθάνει σε σημείο ακμής τέτοιο, που να μπορεί να συγκριθεί με το Χρυσό Αιώνα της χώρας στα γράμματα.
Τη γενιά του ’98 διαδέχεται η γενιά του ’27, που ακεραιώνεται με τους Lorca, Vicente Aleixandre, Pedro Salinas, Luis Cernuda, Rafael Alberti, Jorge Guillen, Gerardo Diego, Damaso Alonso.
Λαϊκά στοιχεία της παραδοσιακής ποίησης και θαρραλέες μεταφορές είναι οι κύριοι χαρακτηρισμοί που μπορούν να αποδοθούν σ’ ολόκληρο το κατορθωμένο έργο του.
Jose Ramon Irigoyen

*
Ποίηση και ποιητικές σταγόνες από μαραμένο ρόδο.

Απ' τη ΓΕΡΜΑ του F. G. L. (πρώτη παρουσίαση-το Δεκέμβρη- του 1934, στο Teatro Espanol της Μαδρίτης)

Η ΓΕΡΜΑ(σαν μέσα σε όνειρο)
........................................
Κι όμως θα ’ρθεις αγάπη μου, μωρό μου,
όπως η θάλασσα έχει αλάτι και καρπούς η γη,
και της γυναίκας η κοιλιά φυλάει ζεστά παιδιά,
όπως τα σύννεφα κρατάνε τη γλυκιά μορφή.
…………………………….....
Έχει στα ουράνια κήπους
με γελαστά τριαντάφυλλα,
και μέσα στα λογιώ λογιώ,
το Ρόδο το θαματουργό.
Μοιάζει μ’ αχτίδα της αυγής
και το φυλά ένας άγγελος
που ’χει φτερά σαν θύελλες
και μάτια σαν καημούς.
Στα πέταλά του ολόγυρα,
ρυάκια μ’ άσπρο γάλα,
βρέχουνε παιχνιδίζοντας
τα κοιμισμένα τ’ άστρα.
Θε μου, το ρόδο σου άνοιξε
στην άγονή μου σάρκα!

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΡΑ

Θε μου, τη λαύρα δρόσισε
που καίει τα μάγουλά της.

ΓΕΡΜΑ

Εισάκουσόν μου, Κύριε
και στη νεκρή μου σάρκα
τ’ άγιο το ρόδο σου άνοιξε,
κι ας έχει χίλια αγκάθια!
..........................................

ΠΑΙΔΙ

Κι ύστερ’ η νύχτα απλώθηκε.
Αχ! και τι νύχτα ήταν αυτή!
Για κοίτα πώς σκοτείνιασαν
οι καταρράχτες στο βουνό!

ΑΡΣΕΝΙΚΟΣ

Αχ! τι άσπρη και θλιμμένη,
που ’ναι η παντρεμένη!
Αχ! πώς στενάζει μέσα στα κλαδιά!
Μα θε να γίνει παπαρούνα και γαρίφαλο,
μόλις την κάπα του απλώσει ο άντρας.
.........................................
Σαν έρθεις στο προσκύνημα
για να σ’ ανθίσει ο κόρφος,
μη βάλεις πέπλο ολόμαυρο,
μα γιορτερό φουστάνι.
Σύρε μονάχη πίσω απ’ τα χαλάσματα
κει π’ αγκαλιάζουνται οι πυκνές συκιές,
και κράτα το καμπίσιο σώμα μου
ώσπου ν’ ασπρίσει της αυγής το κλάμα.
Αχ! πώς φλογίζεται!
Αχ! πώς φλογίστηκε!
Αχ! πώς τραντάζεται η παντρεμένη!

ΘΗΛΥΚΙΑ

Αχ! ας της βάλει ο έρωτας
ανθούς και μαγιοστέφανα
κι ας καρφωθούν στο στήθος της
ολόχρυσες σαϊτες!

ΑΡΣΕΝΙΚΟΣ

Εφτά φορές εβόγγηξε
κι εννιά φορές πετάχτη
κ’ είκοσι σμίξαν γιασεμιά μαζί με πορτοκάλια!
……………..........................

ΠΑΙΔΙ

Χτύπα τη με τον άνεμο!
Χτύπα με το κλωνάρι!

ΑΡΣΕΝΙΚΟΣ

Δέτε τη φλόγα π’ άναψε
σε κείνη που λουζόταν!

ΑΝΤΡΑΣ

Λυγίζει σαν την καλαμιά.

ΘΗΛΥΚΙΑ

Και σαν λουλούδι γέρνει.

ΑΝΤΡΑΣ

Να τραβηχτούν οι κοπελιές!
……………………...................
Ν’ ανάψει πύρινος χορός
και το κορμί να λάμψει
της ξαγνισμένης της κυράς!

ΧΟΡΟΣ

Έχει στα ουράνια κήπους
με γελαστά τριαντάφυλλα,
και, μέσα στα λογιώ λογιώ,
το Ρόδο το θαυματουργό.

μετάφραση, Αλέξης Σολωμός

*
Η ποίηση και το θέατρο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ανοίγουν μια μυστική θέα, όπου φανερώνεται η λειτουργία του έρωτα και του θανάτου. Σαν ποιητής πιστεύει στις μεταμορφώσεις των πραγμάτων και στις ανεξάντλητες προσωποποιήσεις της Φύσης. Το ρόδο της Δόνα Ροζίτα, η roza mutabilis, είναι το κέντρο του λορκικού ποιητικού κύκλου που συνοψίζει αυτές τις μεταμορφώσεις. Και ο ίδιος ο ποιητής χαρακτήριζε τον εαυτό του «στενό φίλο των ρόδων». Ένας μακρινός ορφικός απόηχος, αλληγορική αποκρυπτογράφηση της μοίρας, ακούγεται στο τραγούδι:

Έχει στα ουράνια κήπους
με γελαστά τριαντάφυλλα
και, μέσα στα λογιώ λογιώ
το Ρόδο το θαυματουργό.

Η λαϊκή ψυχή στάθηκε για το Λόρκα η πυξίδα της ποιητικής του. Γιατί τα όρια της φαντασίας του λαού είναι ανεξερεύνητα και μέσα σ’ αυτά ο ποιητής δημιουργεί γλώσσα όχι με νέες λέξεις, αλλά με τρόπους της σκέψης και με εικόνες.
Βαγγέλης Ροζακέας

ΤΑΧΤΑΡΙΣΜΑΤΑ, ΣΕ ΜΩΡΑ..., ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 6:09 μ.μ.

0

ΤΑΧΤΑΡΙΣΜΑΤΑ ΣΕ ΜΩΡΑ

Το παιδί μου τ’ αργυρό
δέρνω ρούγες να το βρω,
και σουκάκια να το ιδώ.
Το παιδί μου άργησε
και πολύ μουργάρισε.
Κάπου το φιλεύουνε,
και μου το παντρεύουνε,
μου το προξενεύουνε,
μου τ’ αρρεβωνιάζουνε.
Το ’μαθε κι ο βασιλιάς,
πούναι το παιδί μ’ καλό,
έστειλε συμπεθεριό,
ήθελε ν’ το κάν’ γαμπρό.
Του παράγγειλα κι εγώ:
- Το παιδί μ’ είναι μικρό.
Στείλ’ του βάγιες δικοχτώ,
να το πάνε στο λουτρό,
να του ρίξουνε νερό
με το τάσι τ’ αργυρό,
δεύτερα ν’ το κάν’ ς γαμπρό.
_____

Το δικό μου το παιδί

Το δικό μου το παιδί,
είν’ ασήμι και φλωρί
και τα ξένα τα παιδιά
είναι κάλπικα φλωριά.
Το παιδί μου το καλό
πότε να το ιδώ γαμπρό,
να το ιδώ να το χαρώ
με τη νύφη στο πλευρό.

ΗΧΟΙ ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ..., Μ' ΕΝΑ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ, ΜΟΥΣΙΚΗ Ή ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 5:47 μ.μ.

0


Τα ποιήματα της Ανθολογίας Τριών Ήχων
απαγγέλλονται απ' τον Γιώργο Τσακιράκη.


Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ SIN..., ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ...ΙΣΤΟΡΙΕΣ, ΣΤΙΧΟΙ, ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 4:17 μ.μ.

0


Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΙΝ* (απόσπασμα)

Η κόρη ενός αρχηγού πήγε μια μέρα κάτω στην παραλία να περάσει την ώρα της σκάβοντας την άμμο και φτιάχνοντας διάφορα σχήματα με αυτήν.
Αφού εσκάλισε και έπαιξε κάμποση ώρα, βρήκε ένα κοχύλι.
Το κοίταξε για λίγο κι ύστερα ετοιμάστηκε να το πετάξει πέρα. Αυτή τη στιγμή όμως της φάνηκε σα να άκουσε να βγαίνει από μέσα του ένα ήχος που έμοιαζε με κλάμα μικρού παιδιού.
Κοίταξε τότε με περιέργεια το κοχύλι και είδε πως δεν ήταν άδειο όπως νόμιζε, αλλά μέσα υπήρχε ένα μικροσκοπικό μωρό.
Πήρε το μωρό σπίτι της και το περιποιήθηκε τόσο πολύ και με τόση αγάπη και στοργή, που γρήγορα μεγάλωσε και άρχισε να περπατάει.
Μια μέρα η κοπέλα καθόταν δίπλα στο παιδί που έπαιζε και τότε είδε πως το αγοράκι έκανε με τα χέρια του κάτι κινήσεις που έμοιαζαν σαν να σχεδίαζε στον αέρα ένα τόξο.
Για να ευχαριστήσει το παιδί η κοπέλα, έβγαλε ένα χάλκινο βραχιόλι που φορούσε, έφτιαξε με αυτό ένα μικρό τόξο και το έδωσε στο παιδί μαζί με δυο μικρά βέλη.
…………………………………………………………………………………
Μια μέρα ο Σιν βγήκε έξω.
Σε λίγο η μητέρα του τον είδε από το σπίτι τους να ανυψώνεται από τη γη και τόσο πολύ, ώσπου πέταξε από πάνω της και απλώθηκε σαν φωτεινό σύννεφο πάνω από τον ωκεανό. Ύστερα κατέβηκε και φόρεσε το δέρμα και τα φτερά της κίσσας.
Και πάλι ανυψώθηκε πάνω από τα νερά της θάλασσας και έλαμψε με μαγευτική μεγαλοπρέπεια. Ξαναπέταξε προς τ’απάνω, φορώντας τώρα το δέρμα με τα φτερά του δρυοκολάπτη και τα κύματα φανήκανε σαν λαμπερές χρυσοκόκκινες φλόγες.
Τότε μίλησε στη μητέρα του και είπε:
« Μητέρα δεν θα σε ξαναδώ. Φεύγω μακριά σου. Όταν ο ουρανός θα φαίνεται σαν το πρόσωπό μου…δε θα φυσήξει ο άνεμος…».
Η μητέρα του τον αποχαιρέτησε λυπημένη. Συγχρόνως όμως ήταν και υπερήφανη, γιατί τώρα ήταν βέβαιη πως είχε αναθρέψει μια θεότητα.
Η λύπη της όμως έγινε πραγματική απελπισία γιατί μετά το γιο της κι ο άντρας της της ανάγγειλε πως ήταν καιρός να φύγει κι αυτός.
Φεύγοντας όμως…δεν την εγκαταλείψανε στην τύχη της. Φρόντισαν και της έδωσαν ένα μέρος από τις υπερφυσικές τους δυνάμεις.
Από τότε, όταν κάθεται στην άκρη της λίμνης, κι αφήνει το φόρεμά της χαλαρό, οι άνεμοι φυσάνε πάνω στους ανέμους και επειδή αγαπάει πάντοτε το γιο της πάρα πολύ, από εκεί, όταν ο πρωινός κρύος άνεμος σέρνεται από τη θάλασσα στη στεριά τού στέλνει χαιρετισμούς άσπρα φτερά, που είναι νιφάδες χιόνι.
Αλλά δεν είναι μόνο από αγάπη που του στέλνει τα άσπρα φτερά. Είναι και για να του θυμίζει πως ο κόσμος ολόκληρος πάντοτε λαχταρά να βλέπει, έστω και για λίγο, το όμορφο χρυσαφένιο πρόσωπό του.

*Ο εντυπωσιακός αυτός μύθος για τον Σιν (Sin), τον θεό Ήλιο, προέρχεται από τους Χάιντα (Haida) της Βρετανικής Κολομβίας και των Νήσων Κουήν Σάρλοτ, που λατρεύουν τον Ήλιο σαν τη μεγαλύτερη θεότητα.

Επιλογή, μετάφραση, σημειώσεις, Μαρία Μιχαήλ-Δέδε

ΕΚΘΕΣΗ ΠΟΙΗΣΗΣ, MARFIN, ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ, ΤΖΑΖ ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ κ.ά..., ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ (ΠΑΡΑ)ΔΕΙΓΜΑΤΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 1:22 μ.μ.

0











  • -Το παράδειγμα του ποιητή στο δρόμο ήταν ταπεινό και αθόρυβο. Πραγματοποιήθηκε- στις 40 μέρες απ’ το γεγονός έξω απ’ τη MARFIN- διήμερη παρουσία με αναρτημένα μηνύματα μη βίας. Το video που λήφθηκε με την εντελώς συμπτωματική παρουσία στο χώρο του Panayiotis Nespa δεν καταχωρείται, για να μη θεωρηθεί προσπάθεια αυτοπροβολής. Δίνονται μόνο ενδεικτικές φωτογραφίες.
  • - Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκαν 750 σελιδοδείκτες με ποίηση και μηνύματα μη βίας που διανεμήθηκαν στον ίδιο χώρο και αλλού, ιδιαίτερα σε νέους ανθρώπους. Η διανομή όμοιων σελιδοδεικτών θα συνεχίζεται.
  • -Με τις ενέργειες αυτές δεν καρφώθηκαν καρφιά στα χέρια κανενός. Το αντίθετο. Αφαιρέθηκαν. Το σημάδι που μένει χαρίζεται σε όλους. Ο ποιητής που άφοβα επαγγέλλεται, οφείλει να βάζει πάνω στο τραπέζι την ανάλογη πράξη και το πιάτο του να μην είναι άδεια πορσελάνη.
  • - Για την αγάπη και τη χρησιμότητα της ποίησης αναρτήθηκαν σε όλες τις αστικές γραμμές της Πάτρας, για 30 μέρες, σχετικές αφίσες.
  • - Το Ελληνικό Ίδρυμα Ποίησης, σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Πολιτισμού Πάτρας, διοργανώνει Έκθεση Ελληνικής και Ξένης Ποίησης στην Πάτρα, το πρώτο δεκαήμερο του Οκτώβρη 2010. Η Έκθεση ενδέχεται να παρουσιαστεί και το Μάρτη του 2011 ή και να μεταφερθεί σε άλλες πόλεις.
  • - Παράλληλα, με πιθανή ημερομηνία την 6η Οκτώβρη, οι ίδιοι φορείς διοργανώνουν Βραδιά Τζαζ και Ποίησης. Οι λεπτομέρειες θα δημοσιοποιηθούν έγκαιρα στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Ποίησης (www.idrymapoiisis-gr.eu), στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ (www.independent.gr), στο www.cineek.gr, στα Μ.Μ.Ε. κ.α.
  • -Παρακαλούνται όλοι οι μουσικοί και οι ζωγράφοι, φίλοι της ποίησης, να δημιουργήσουν αν το επιθυμούν cd και dvd με 10-15 κομμάτια δικής τους ποιοτικής μουσικής κάθε είδους (και με 10-15 εικόνες δικής τους καλής ζωγραφικής κάθε είδους οι ζωγράφοι), διάρκειας μέχρι 2΄-5΄το καθένα, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε μελλοντικές αφιλοκερδείς εκδηλώσεις του Ελληνικού Ιδρύματος Ποίησης. Η αποστολή να γίνει στη διεύθυνση: Γιώργο Τσακιράκη, Νοταρά 122, Πάτρα 26442.
  • -Παρακαλούνται επίσης οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί κάθε βαθμίδας να συνεργαστούν ή να δραστηριοποιηθούν ανάλογα ώστε να υλοποιηθεί «Ο Απρίλης της Ποίησης και του Θεάτρου στην Παιδεία», που αναγγέλλεται σε προηγούμενο δημοσίευμα της ενότητας «Προτάσεις και (παρα)δείγματα». Ίσως θα μπορούσαν να αφιερώσουν τις ποιητικές εκδηλώσεις του ερχόμενου Απρίλη- ή και Μάρτη- 2011 στη μη βία, θέμα επίκαιρο και επιτακτικό.
  • Ο Γιώργος Τσακιράκης είναι στη διάθεση των φίλων της Ποίησης και του Ανθρώπου.
  • Υπάρχει η σκέψη να εκδίδεται το περιεχόμενο της ιστοσελίδας ανά 2-4 τεύχη (ανάλογα), εφόσον οι φίλοι της Ποίησης, της ιστοσελίδας και οι δικοί μου έχουν ενδιαφέρον να το έχουν σε έντυπο τόμο, ακριβώς με τη μορφή που παρουσιάζεται εδώ η ύλη. Η ιστορία έτσι θα συμπληρώνεται θαυμάσια. Βασική επιδίωξη θα είναι να διατίθεται στη χαμηλότερη τιμή, συν τα έξοδα αποστολής στην περίπτωση σχετικού αιτήματος. Προ-υπόθεση γι' αυτό είναι να βρεθεί εκδότης και να έχουμε μια σαφή εικόνα του ενδιαφέροντος.
  • ΓΙ' ΑΥΤΟ, παρακαλείστε να στείλετε-μέχρι το τέλος του έτους- ένα σύντομο email στο: idrymapoiisis@gmail.com με το ονοματεπώνυμο, το όνομά σας στο facebook (αν έχετε), το ή τα email σας ή το τηλέφωνό σας, αν δεν έχετε email, και τη φράση "ενδιαφέρομαι για την έκδοση", έτσι ώστε να γίνει σχετική έρευνα. Είναι ευνόητο πως τα στοιχεία σας θα είναι απόλυτα εμπιστευτικά. Μπορείτε να ρωτήσετε και φίλους σας. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει οι ίδιοι να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους.
  • Οι εκδότες που τυχόν θα διαβάσουν αυτή την ανακοίνωση μπορούν να στείλουν το ενδιαφέρον τους. Η έκδοση θα γίνεται με έξοδά τους και οι τόμοι θα διατίθενται κανονικά και στα βιβλιοπωλεία απ' τους ίδιους.