ΑΛΦΕΙΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, ΚΛΑΣΙΚΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 1:08 μ.μ.

0



Αλφειός ο Μυτιληναίος 
(γεννήθηκε περίπου στα χρόνια του αυτοκράτορα Αύγουστου, 63 π.Χ. - 14 μ. Χ.)

ΠΑΝΊ ΚΑΣΙΓΝΉΤΩΝ ΙΕΡΉ ΤΡΙΆΣ, ΆΛΛΟΣ ΕΠ’ ΆΛΛΗΣ,
ΆΝΘΕΤ’ ΑΠ’ ΟΙΚΕΊΗΣ ΣΎΜΒΟΛΟΝ ΕΡΓΑΣΊΗΣ,
ΠΊΓΡΗΣ ΟΡΝΊΘΩΝ, ΑΛΊΩΝ ΑΠΟΜΟΊΡΙΑ ΚΛΕΊΤΩΡ,
ΈΜΠΑΛΙΝ ΙΘΥΤΌΝΩΝ ΔΆΜΙΣ ΑΠΌ ΣΤΑΛΊΚΩΝ.
ΑΝΘ’ ΩΝ ΕΥΑΓΡΊΗΝ, ΩΙ ΜΕΝ ΧΡΌΝΟΣ, ΩΙ ΔΕ ΔΙΔΟΊΗΣ
ΕΞ ΑΛΌΣ, ΩΙ ΔΕ ΝΈΜΟΙΣ ΗΈΡΟΣ ΩΦΕΛΊΗΝ.

(VI, 187)

Τριάδα αδελφών σεμνή, στον Πάνα αυτά προσφέρει
τα σύμβολα - απ' τον δικό του μόχθο σύνεργα ο καθένας -
μεράδι απ' τα ψάρια ο Κλείτορας κι απ' τα πουλιά του ο Πίγρις,
κι αυτά τ' αγρίμνια που παγίδευσε στα όρη επάνω ο Δάμις.
Θεέ, αντιπρόσφερε και σύ! Θήραμα πλούσιο, ικετεύω, ας έχουν
οι δυο στο πέλαο και τη γης και ο τρίτος στον αέρα!

*

ΗΡΏΩΝ  ΟΛΊΓΑΙ ΜΕΝ ΕΝ ΌΜΜΑΣΙΝ, ΑΙ ΔΕ ΛΟΙΠΑΊ
ΠΑΤΡΊΔΕΣ ΟΥ ΠΟΛΛΏ Γ’ ΑΙΠΎΤΕΡΑΙ ΠΕΔΊΩΝ.
ΟΊΗΝ ΚΑΙ ΣΕ, ΤΆΛΑΙΝΑ, ΠΑΡΕΡΧΌΜΕΝΌΣ ΓΕ ΜΥΚΉΝΗΝ
ΈΓΝΩΝ, ΑΙΜΟΛΊΟΥΠΑΝΤΌΣ ΕΡΗΜΟΤΈΡΗΝ,
ΑΙΠΟΛΙΚΌΝ , Μ’ΗΝΥΜΑ. ΓΈΡΩΝ ΔΕ ΤΙΣ. «Η ΠΟΛΎΧΡΥΣΟΣ,
ΕΊΠΕΝ, ΚΥΚΛΏΠΩΝ ΤΗΙ Δ’ ΕΠΈΚΕΙΤΟ ΤΈΛΟΣ».

(IX, 101)

Αγνώριστες των παλαιών ηρώων οι πατρίδες κείνται.
Ερείπια μόνο απόμειναν απ' την αρχαία δόξα και την αίγλη.
Έτσι και την Μυκήνην είδα πλέον έρημην ακόμη
κι απ' την παντέρημην ακτήν ενός πελάγου.
Βοσκοί πλανώνται τώρα εκεί. κι αυτό το λόγο ένας γέρος μούπε:
"Η πόλη, ιδού, η πολύχρυση που οι Κύκλωπες πυργώσαν!".


*

ΑΡΠΆΣΣΟΜΑΙ ΠΥΡΌΕΣΣΑΝ, ΈΡΩΣ, ΧΕΡΌΣ ΕΚ ΣΕΟ ΠΕΎΚΗΝ,
ΣΥΛΉΣΩ Δ’  ΏΜΩΝ ΑΜΦΙΚΡΕΜΉ ΦΑΡΈΤΡΗΝ,
ΕΙ Γ’ ΕΤΎΜΩΣ ΕΎΔΕΙΣ, ΠΥΡΌΣ ΈΓΓΟΝΕ, ΚΑΙ ΣΈΟ ΦΏΤΕΣ
ΠΡΟΣ ΒΑΙΌΝ ΤΌΞΩΝ ΕΥΝΟΜΊΗΝ ΆΓΟΜΕΝ.
ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΩΣ ΣΕ ΔΈΔΟΙΚΕΝ, ΔΟΛΟΠΛΌΚΕ, ΜΗ ΤΙΝΑ  ΚΕΎΘΗΙΣ
ΕΙΣ ΕΜΕ ΚΗΝ ΎΠΝΩ ΠΙΚΡΌΝ ΌΝΕΙΡΟΝ ΊΔΗΙΣ.

(XVI, 212)

Θα ήθελα απ' το χέρι σου, Έρωτα, ν'αρπάσω το δαυλό σου
κι από τους ώμους σου ν' αυτούς ν' αποκρεμάσω τη φαρέτρα,
αν ήμουν βέβαιος ότι κοιμάσαι αληθινά της φλόγας
τέκνο και ότι, έστω λίγο, τους θνητούς ανόχλητους αφήνεις.
Μα ξέρω! δολοπλόκος είσαι. και φοβούμαι μήπως
και στο όνειρο, στον ύπνο σου, κάτι κμακό για μένα υφάνεις!

 μετάφραση, Βασίλης Λαζανάς

* 

"Έχουμε  δώδεκα επιγράμματα του Αλφειού του Μυτιληναίου. Στα επιγράμματα αυτά βλέπουμε τη Ρώμη να φτάνει το απόγειο της δύναμής της, την πόλη της Τροίας να αναγεννάται από την τέφρα της...Πολύ πιθανό να άκμασε ο ποιητής κάτω απ' το καθεστώς του Οκταβιανού Αυγούστου" , Fr. Jacobs

*

 "Μετά τα μέσα της 1ης εκατονταετηρίδας π. Χ. σημειώνεται μια τομή στην εξέλιξη του επιγράμματος. Το ερωτικό επίγραμμα σβήνει βαθμιαία ή τουλάχιστο...χάνει το παλαιό πάθος και την ηδυπάθεια και συσχετίζεται περισσότερο με το συμποσιακό επίγραμμα. Οι θαυμαστές επινοήσεις, τα τρομερά δυστυχήματα και οι παράδοξες διασώσεις, που αποτελούσαν, κατά προτίμηση, το περιεχόμενο των επιγραμμάτων του Λεωνίδα του Ταραντίνου, αναζητούνται και πάλι από πολλούς επιγραμματοποιούς και συνθέτονται Επιγράμματα "παρόμοιου τύπου", τα οποία, προπαντός, διακρίνονται για τη λαμπρόηχη ρητορεία...Η εποχή, πάντως, αυτή παρουσιάζει  μια επιτυχία. Δημιούργησε το "επικαιριακό ποίημα"...Το νέο αυτό είδος συνεκίνησε τον Κριναγόρα της Μυτιλήνης, που είναι ο σημαντικότερος από τους ποιητές του είδους αυτού  και που κατά τα έτη 45 και 25 π.Χ. παρέμεινε στη Ρώμη, ως απεσταλμένος της πατρίδας του. Σε λίγο προσκολλήθηκαν σ' αυτόν κι άλλοι...όπως ο Αλφειός ο Μυτιληναίος...Τα γνωστά θέματά τους: ο έρωτας, το κρασί, η γέννηση, ο θάνατος. Όμως αυτά είναι γεγονότα που επαναλαμβάνονται σε κάθε ανθρώπινη ζωή και δεν προσφέρουν κανένα νέο υλικό. Επιδίωξαν, λοπιπόν, να δώσουν ένα νέο περιεχόμενο, καταγράφοντας γεγονότα που δεν παρουσιάζονται πανομοιότυπα, αλλά εμφανίζονται μια φορά, Έτσι, ακούει κανείς - στους στίχους των επιγραμμάτων τους - να συζητούν μεταξύ τους: γιατροί, γραμματικοί, ρήτορες, μουσικοί, ηθοποιοί, χορευτές, αθλητές, μονομάχοι κτλ. Ακόμη και νέες τεχνικές ανακαλύψεις και επινοήσεις...εισέρχονται στην ποίηση. Αλλά, προπαντός,  είναι τα πολιτικά γεγονότα, είναι οι πόλεμοι, που αναστατώνουν  τους άλλους και γιεγείρουν το γενικό ενδιαφέρον...", Hermann Beckby

 "Ο Αλφειός ο Μυτιληναίος υμνεί τον έρωτα, τη δόξα των αρχαίων πόλεων της Ελλάδας και τέλος τον Όμηρο. Τα επιγράμματά του διακρίνονται για τον ελεγειακό τους τόνο και την κομψότητα του ύφους" , Β. Λαζανάς