Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:50 μ.μ.

0

Η (ενδέκατη) ανανέωση ύλης της ιστοσελίδας ολοκληρώθηκε στις 30 Απρίλη. Η επόμενη ανανέωση θα γίνει στις 30 Ιούλη 2012.

Το συνολικό περιεχόμενο της ιστοσελίδας υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα και είναι κατοχυρωμένο πνευματικά.

  • Για να δείτε τα "νέα τεύχη των λογοτεχνικών περιοδικών" μπορείτε να ανατρέξετε στην ομώνυμη ενότητα, στο τμήμα "ενότητες".

ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ, ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ, ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ / ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ, ΘΑ ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΩ / ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ, ΣΧΗΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΥΣΙΑΣ, ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΤΡΙΩΝ ΗΧΩΝ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:35 μ.μ.

0

Τίτος Πατρίκιος

Αλληγορία

Σαν έπεσε η βαλανιδιά
άλλοι κόψανε ένα κλαδί, το μπήξανε στο χώμα
καλώντας για προσκύνημα στο ίδιο δέντρο,
άλλοι θρηνούσαν σ' ελεγεία
το χαμένο δάσος τη χαμένη τους ζωή,
άλλοι φτιάχνανε συλλογές από ξεραμένα φύλλα
τις δείχνανε στα πανηγύρια βγάζανε το ψωμί τους,
άλλοι διαβεβαίωναν την βαπτικότητα των φυλλοβόλων
διαφωνώντας όμως στο είδος ή και στην ανάγκη αναδάσωσης,
άλλοι, μαζί κ' εγώ, υποστήριζαν πως όσο υπάρχουν
γη και σπόροι υπάρχει δυνατότητα βαλανιδιάς.
Το πρόβλημα του νερού παραμένει ανοιχτό.

*

Το παιχνίδι

Κι όμως την είχα κάποτε κερδίσει.
Έπειτα τι έγινε δεν το πολυκατάλαβα-
μέσα σε λίγες μέρες, λίγες ώρες
αντιστραφήκαν όλα.
Έφταιγε η μέθη μου για το βέβαιο κέρδος;
Ήταν πιο δυνατή εκείνη η παρουσία;
Ήτανε η ψυχή της που άλλαξε;
(Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου,
το γράφουν πια κι οι λαϊκοί ημεροδείχτες).
Δύσκολο να το παραδεχτώ.
Άλλωστε την είχα κάποτε κερδίσει.

_____

Μιχάλης Κατσαρός

Θα σας περιμένω


Θα σας περιμένω μέχρι τα φοβερά μεσάνυχτα αδιάφορος-
Δεν έχω πια τί άλλο να πιστοποιήσω.
Οι φύλακες κακεντρεχείς παραμονεύουν το τέλος μου
ανάμεσα σε θρυμματισμένα πουκάμισα και λεγεώνες.
Θα περιμένω τη νύχτα σας αδιάφορος
χαμογελώντας με ψυχρότητα για τις ένδοξες μέρες.
Πίσω από το χάρτινο κήπο σας
πίσω από το χάρτινο πρόσωπό σας
εγώ θα ξαφνιάζω τα πλήθη
ο άνεμος δικός μου
μάταιοι θόρυβοι και τυμπανοκρουσίες επίσημες
μάταιοι λόγοι.
Μην αμελήσετε.
Πάρτε μαζί σας νερό.
Το μέλλον μας θα έχει πολύ ξηρασία.

_____

Γιάννης Ρίτσος

Από το "Σχήμα της απουσίας" 

Αυτή η κάμαρα έχει γίνει ένα βαθύ πηγάδι.
Η λάμπα είναι ένα αστέρι καρφωμένο στο νερό.
Το παιδικό κρεβάτι στη θέση του, και πότε πότε
αστράφτουν με ημικυκλικές ανταύγειες τα σεντόνια
καθώς, πάνω ψηλά, στην επιφάνεια του νερού
πέφτουν σαν άχυρα οι ώρες αβαρείς και αργοπόρες
χαράζοντας το νερό με αδιόρατους κύκλους. Εδώ μέσα
κανείς δεν μιλάει, κι αν  μιλούσε δε θ' ακούγονταν. Κι αν 'ενα
      ποτήρι
γείρη και πέση, πέφτει αθόρυβα μες στην παλάμη της σιωπής.
      Δε σπάει.
Μόνο η αρχαία κραυγή του χωρισμού διαλυμένη στο νερό
κάνει πιο σκοτεινό και βαθύ το πηγάδι.

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ, ΑΦΙΕΡΩΜΑ Ή ΜΟΝΟΛΟΓΙΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:23 μ.μ.

0


Νικηφόρος Βρεττάκος, 1912-1991

Παλαιοί μόνιμοι κάτοικοι

Εδώ περιφέρονται κ' οι σκιές των προγόνων μου.
Κάποτε μάλιστα θαρρώ πως ανοίγει
του μεγάλου, ακατοίκητου παλιού μας
σπιτιού το παράθυρο ο πατέρας μου.
Πως βγάζει σιγά-σιγά το κεφάλι, βγάζει
το χέρι. Με το μεγάλο του δάχτυλο
μου δείχνει στο βάθος κάτι
σαν όνειρο, κάτι σαν ένα περι-
πλανώμενο, άπιαστο, ουράνιο τόξο.
                        Τον ρωτώ
αν αυτό που βλέπω μπορεί να είναι
η ειρήνη. Με ακούει και αθόρυβα,
χωρίς ν' απαντήσει, κλείνει σιγά-σιγά
το παράθυρο πάλι ο πατέρας.

*

Χορωδία, Χ

Παλεύοντας διάσχισα ανέμους
πολλούς, που βρίσκαν το στήθος μου
ανοιχτό και με πάγωναν. Υδρορροές
κεραυνών το μέτωπό μου, φαγώθηκε,
έτσι που τώρα να στεκόμαστε
ο ένας αντίκρυ στον άλλο,
σαν δυο αδελφά γκρίζα
πετρώματα.
                     Η γαλήνη σου
όμως και γαλήνη μου πάντοτε.
Καθισμένος στα πόδια σου,
γιομάτος πληγές, μακαρίζω
την ύπαρξη.
                     Η μοίρα
μού επέτρεψε απ' όλον τον μέγα
πλούτο που υμνώ, να έχω
κ' εγώ στο σύμπαν μια πέτρα.

ΤΖΕΛΑΛΑΝΤΙΝ ΡΟΥΜΙ, ΠΕΡΣΙΑ, ΟΨΕΙΣ ΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΑΙΩΝΩΝ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:22 μ.μ.

0



Τζελαλαντίν Ρουμί - Jalal-Al-Din-Rumi, 604 έτος Εγίρας, 1207-1273, Μπαλκ Μεγάλου Κορασάν (σημερινό Αφγανιστάν)- Κιόνι Τουρκίας, έγραψε στα Περσικά. Κυριότερα έργα του "Ντιβάν" (συλλογή λυρικών ποιημάτων), "Μεσνεβί" (περίπου σαράντα χιλιάδες ηθικά και ασκητικά δίστιχα με μυστικισμό και αλληγορία).


"...Εφτά αιώνες μετά τον θάνατό του, ο Τζελαλουντίν Ρουμί είναι όχι μόνον παρών αλλά προπορεύεται και της δικής  μας της εποχής. Μοιάζει να μας περιμένει στο τέλος της ιστορίας και του χρόνου παρέα με άλλους δέκα, το πολύ είκοσι αληθινούς ανθρώπους κάθε φυλής και φύλου που οραματίστηκαν σταθερά χωρίς αμφιβολία το μεγαλείο της δυνατότητάς μας, αυτούς που λογαριάζουμε σαν γεννήτορες της ανθρωπότητας ολόκληρης...Οι τρόποι του ήταν η ποίηση και ο χορός με τη μουσική. Μίλησε ποιητικά. Για την ποίησή του, τον κατ' εξοχήν τρόπο του, θα τον έβαζε κανείς χωρίς σοβαρές ενστάσεις σε μια ακόμα μοναδική παρέα. Των ποιητών αυτών των πέντε-δέκα που όσο θα υπάρχουν λέξεις και γράμματα θα οδηγούν σταθερά τον άνθρωπο με την ομορφιά του λόγου, ήγουν την ισοδυναμία γλώσσας και αλήθειας
Τον χορό του, τον στροβιλισμό, τον άλλο τρόπο του, εύκολα τον λογαριάζει κανείς σαν τον χορό που δεν θα ξεπεραστεί ποτέ. Ποιος βαριέται να κοιτάξει μια φλόγα ζωντανή, ένα κερί που καίει; Ποιο σχήμα τελειότερο από τον κύκλο και πώς ν' αντισταθεί κανείς στη μέθη της σούφικης μουσικής;..Ο επιτόπιος στροβιλισμός, αντίγραφο ίσως του πλανητικού, μαγεύει όσους τον εξασκούν καθώς και όσους τον κοιτάνε...
Από την Ταγγέρη ως τη Λαχόρη, στο πιο μικρό χωριό, απαγγέλλουν τα ποιήματά του μέχρι τώρα. Απ' την Ινδία στην Ερζεγοβίνη στροβιλίζονται εκστατικά. Μάλιστα πριν τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο εκατοντάδες χιλιάδες δερβίσηδες στα μοναστήρια του τάγματός του, από τη βαθιά Ανατολή ως τη Βαλκανική μελετούσαν το έργο του
Ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος που αγιοποιήθηκε χωρίς να είναι κληρικός, ποια ήταν η εποχή του, αυτός ο 13ος αιώνας στην εγγύς Ανατολή, όταν αντίστοιχα στην Ευρώπη ζει ο άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης;"

Βίκος Ναχμίας


**


Αδέρφια Μουσουλμάνοι δεν ξέρω τι να κάνω.
Δεν ξέρω τι να πω.
Δεν είμαι Χριστιανός ούτε Εβραίος.
Δεν είμαι Μουσουλμάνος ούτε και Ινδουιστής.
Δεν είμαι Βουδιστής ούτε και Σούφι.
Δεν είμαι και διόλου Ζεν.
Δεν έχω μια θρησκεία ή παράδοση.
Δεν είμαι απ' την ανατολή μήτε τη δύση
ούτε από θάλασσα ούτε κι απ' τα βουνά.
Δεν είμαι στοιχειωμένος ή αιθέριος
αλλά δεν είμαι ούτε και φυσικός.
Δεν είμαι οντότητα και δεν υπάρχω
ούτε σ' αυτόν μηδέ στον κόσμο τον επόμενο.
Δεν έρχομαι από την Εύα τον Αδάμ
ή κάποιαν άλλην ιστορία.
Ο τόπος μου είναι άτοπος
χνάρι δεν έχει το χνάρι μου.
Ούτε σώμα ούτε ψυχή.
Ανήκω στον Αγαπημένο.
Είδα τους δύο κόσμους σ' έναν και γνωρίζω
τον πρώτο και τον τελευταίο
που αναπνέει μ' ανθρώπινη αναπνοή.


**


Με την ιερότητα που βγάνεις και που μας περιγράφεις
γύρνα μας τα πάνω κάτω να μάθουνε οι άλλοι
ότι είσαι εδώ. Κουραστήκαμε απ' την κρυφή χαρά
ντροπαλοσύνη και ντροπή συνάμα.

Οι λόγοι μιας εγκράτειας φεύγουν πετούν σαν περιστέρια.
Μιλάς τη λεπτή αλήθεια σου σε σύναξη άδειων προσώπων.
Συχνά όμως βρίσκει κάποιος ξαφνικά μέσα στις στάχτες κάτι.

Μα γιατί μιλάω; Εσύ ξέρεις τι συμβαίνει.
Απλά πες το.
Πέρνα γύρω στον καθένα και βάλε μας κρασί
άδειασέ μας το κεφάλι από τη μελιτζάνα φρικασέ.


**


Πήγαινε ακούμπα σ' ένα μαξιλάρι άσε με ήσυχο!
Παράτα με έχω εξαντληθεί μ' αυτό το βραδινό ταξίδι.
Ή κάθισε συμπονετικά ή αν θες να 'σαι σκληρός φύγε.
Δρόμο από εμένα και τον μπελά σου πήγαινε ήσυχα
φύγε από τον κίνδυνο.
Σ' αυτή τη γωνιά του πόνου γυρνάω το νερόμυλο με δάκρυα.
Η πίστη στο βασιλιά είναι εύκολη όταν ευημερούμε
αλλά έχε πίστη τώρα που είναι η αγάπη αδύναμη!
Δεν έχει ο πόνος τούτος γιατρειά παρά μόνο το θάνατο.
Τότε λοιπόν γιατί να πω "βοήθεια γιάτρεψέ με";
Είδα χτες βράδυ στ' όνειρο έναν παλιό απ' τους παλιούς
μέσα σε κήπο Αγάπης που ένευε "έλα κοντά!".
Στον δρόμο αυτόν η Αγάπη είναι μια πέτρα πράσινη
σμαράγδι φυλαχτό που διώχνει τους δαιμόνους.
Φτάνει τώρα με ζάλισες.
Αν είσαι άνθρωπος της μάθησης
διάβασε κάτι χρήσιμο.
...την ιστορία των κοινωνικών αγώνων...
ξέχνα τα στιχάκια!

ΜΗΝ ΑΦΗΝΕΣΤΕ..., ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΜΑ...ΣΠΑΝΙΑ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:21 μ.μ.

0


Μην αφήνεστε..., Ντύλαν Τόμας

Μην αφήνεστε σ' αυτή την όμορφη νύχτα

Μην αφήνεστε σ' αυτή την όμορφη νύχτα.
Τα γηρατειά πρέπει να καίνε και να παραληρούν στο δειλινό.
Οργιστείτε, οργιστείτε για το θάνατο της μέρας.

Οι σοφοί μαθαίνουν τελικά πως το σκοτάδι έχει δίκιο,
γιατί οι λέξεις τους δεν έδωσαν ούτ' έφεραν την αποκάλυψη, κι όμως
μην αφήνεστε σ' αυτή την όμορφη νύχτα.

Άνθρωποι καλοί, τελευταίος αποχαιρετρισμός, φωνάζοντας πόσο φωτεινές
οι εύθραυστες πράξεις τους ίσως θα χόρευαν σ' ένα κόσμο αγάπης,
Οργιστείτε, οργιστείτε για το θάνατο της μέρας.

Άνθρωποι άγριοι που άρπαξαν και τραγούδησαν τον ήλιο που πετούσε.
μαθαίνουν, αργά πια, πως θρήνησαν σαν έφευγε,
μην αφήνεστε σ' αυτή την όμορφη νύχτα.

Άνθρωποι ανήσυχοι, κοντά στο θάνατο που βλέπουν θαμπωμένα
μάτια τυφλά φλογίζονται σαν μετεωρόλιθοι μα είναι εύθυμα,
Οργιστείτε, οργιστείτε για το θάνατο της μέρας.

Και συ, πατέρα μου, εκεί πάνω στο θλιμμένο ύψος,
καταράσου, ευλόγησε, εμένα τώρα με τα άγριά σου δάκρυα, προσεύχομαι.
Μην αφήνεσαι σ' αυτή την όμορφη νύχτα.
Οργίσου, οργίσου για το θάνατο της μέρας.

μετάφραση, Βίλκη Αντωνιάδου

ΜΑ ΤΙ ΝΑ ΣΟΥ ΠΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ; Φ. ΓΚ. ΛΟΡΚΑ, ΝΥΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ, ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:18 μ.μ.

0


Μα τι να σου πω για την Ποίηση; Τι να σου πω γι' αυτά τα σύννεφα, γι' αυτό τον ουρανό. Να τα κοιτάζω, να τα κοιτάζω, να τα κοιτάζω και τίποτ' άλλο. Καταλαβαίνεις πως ένας ποιητής δεν μπορεί να πει τίποτα για την Ποίηση: Ας τ' αφήσουμε αυτά στους κριτικούς και τους δασκάλους. Μα ούτε εσύ, ούτε εγώ, ούτε κανένας ποιητής, δεν ξέρουμε τι είναι Ποίηση.  Είναι εκεί! κοίταξε. Έχω τη φωτιά μέσα στα χέρια μου, το ξέρω και δουλεύω τέλεια μαζί της, μα δεν μπορώ να μιλήσω γι' αυτήν χωρίς να κάνω φιλολογία. Καταλαβαίνω όλες τις ποιητικές τέχνες. Θα μπορούσα να μιλήσω γι' αυτές, αν δεν άλλαζα γνώμη κάθε πέντε λεπτά...Θα κάψω ένα βράδυ τον Παρθενώνα για ν' αρχίσω να τον χτίζω το πρωί και να μην τον τελειώσω ποτέ...Δεν τρώω, μήτε πίνω, μήτε σκέφτομαι, παρά μονάχα με την Ποίηση...
Φ.Γκ.Λόρκα

ΤΟΠΙΟ ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗΣ, ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΚΑΙ ΣΑΝ ΕΡΕΘΙΣΜΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:17 μ.μ.

0

Τοπίο αποτοξίνωσης

ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ, ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ, ΚΛΑΣΙΚΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:17 μ.μ.

0



 ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ, Αλεξάνδρεια Αιγύπτου, μεταξύ 295-290 π.Χ.- ίδια πόλη, 215 ή 190 π.Χ.

Για τη ζωή του, το Λεξικό της Σούδας (10ος αι. μ.Χ.) αναφέρει συνοπτικά:
   
"Απολλώνιος Αλεξανδρεύς, διατρίψας εν Ρόδω, υιός Σιλλέως, μαθητής Καλλιμάχου, σύγχρονος Ερατοσθένους και Ευφορίωνος και Τιμάρχου, επί Πτολεμαίου του Ευεργέτου επικληθέντος, και διάδοχος Ερατοσθένους γενόμενος εν τη προστασία της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης".

Ήταν γνωστή η έντονη, μέχρις εχθρότητας, διαμάχη μεταξύ του Καλλίμαχου και του Απολλώνιου για τον τρόπο λογοτεχνικής- ποιητικής γραφής. Ο Καλλίμαχος μισούσε τα παλιά έπη του επικού κύκλου για την μακρολογία τους. Ο Απολλώνιος, αντίθετα, εμιμείτο τον Όμηρο και ως προς τον τρόπο και ως προς την έκταση. Η φιλονικία τους "λύθηκε" με την προσφυγή στην "ετυμηγορία" του κοινού σ' ένα ποιητικό αγώνα, στον οποίο υπερίσχυσε ο Καλλίμαχος. Ο Απολλώνιος, πικραμένος και λοιδωρούμενος, έφυγε στη Ρόδο όπου τον τίμησαν ιδιαίτερα. Στην Αλεξάνδρεια επέστρεψε μετά τον θάνατο του Καλλίμαχου, όπου και ανάλαβε την Αλεξανδρινή Βιβλιοθήκη. Φημολογείται πως τελικά τον έθαψαν δίπλα στον δάσκαλό του.

"Επιδειξάμενος εις άκρον ευδοκίμησεν ως και την βιβλιοθήκην του μουσείου αξιωθήναι και ταφήναι δε συν αυτώ τω Καλλιμάχω"


Κυριότερο έργο του, απ' το οποίο άλλωστε έγινε γνωστός, είναι τα Αργοναυτικά, στα οποία περιγράφει την Αργοναυτική εκστρατεία. Το έργο αποτελείται από 5835 στίχους και διαιρείται σε τέσσερα "Άσματα" ή "Βιβλία", απ' τα οποία δίνονται, σαν ερέθισμα προσέγγισης,  αποσπάσματα απ' το πρώτο και το τρίτο Άσμα.

ΑΣΜΑ Α' (απόσπασμα)


ΑΡΧΌΜΕΝΟΣ ΣΈΟ ΦΟΊΒΕ ΠΑΛΑΙΓΕΝΈΩΝ ΚΛΈΑ ΦΩΤΏΝ  1
ΜΝΉΣΟΜΑΙ ΟΊ ΠΌΝΤΟΙΟ ΚΑΤΆ ΣΤΌΜΑ ΚΑΊ ΔΙΆ ΠΈΤΡΑΣ
ΚΥΑΝΈΑΣ ΒΑΣΙΛΉΟΣ ΕΦΗΜΟΣΎΝΗΙ ΠΕΛΊΑΟ
ΧΡΎΣΕΙΟΝ ΜΕΤΆ ΚΏΑΣ ΕΎΖΥΓΟΝ ΉΛΑΣΑΝ ΑΡΓΏ...  4

...ΝΉΑ ΜΈΝ ΟΎΝ ΟΙ ΠΡΌΣΘΕΝ ΈΤΙ ΚΛΕΊΟΥΣΙΝ ΑΟΙΔΟΊ  18
ΆΡΓΟΝ ΑΘΗΝΑΊΗΣ ΚΑΜΈΕΙΝ ΥΠΟΘΗΜΟΣΎΝΗΙΣΙ.
ΝΎΝ Δ' ΆΝ ΕΓΏ ΓΕΝΕΉΝ ΤΕ ΚΑΊ ΟΎΝΟΜΑ ΜΥΘΗΣΑΊΜΗΝ
ΗΡΏΩΝ, ΔΟΛΙΧΉΣ ΤΕ ΠΌΡΟΥΣ ΑΛΌΣ, ΌΣΣΑ Τ' ΈΡΕΞΑΝ
ΠΛΑΖΌΜΕΝΟΙ. ΜΟΎΣΑΙ Δ' ΥΠΟΦΉΤΟΡΕΣ ΕΊΕΝ ΑΟΙΔΉΣ.
ΠΡΏΤΆ ΝΎΝ ΟΡΦΉΟΣ ΜΝΗΣΏΜΕΘΑ, ΤΌΝ ΡΆ ΠΟΤ' ΑΥΤΉ
ΚΑΛΛΙΌΠΗ ΘΡΉΙΚΙ ΦΑΤΊΖΕΤΑΙ ΕΥΝΗΘΕΊΣΑ
ΟΙΆΓΡΩΙ ΣΚΟΠΙΉΣ ΠΙΜΠΛΗΊΔΟΣ ΆΓΧΙ ΤΕΚΈΣΘΑΙ.
ΑΥΤΆΡ ΤΌΝΓ'  ΕΝΈΠΟΥΣΙΝ ΑΤΕΙΡΈΑΣ ΟΎΡΕΣΙ ΠΈΤΡΑΣ
ΘΈΛΞΑΙ ΑΟΙΔΆΩΝ ΕΝΟΠΉΙ ΠΟΤΑΜΏΝ ΤΕ ΡΈΕΘΡΑ.
ΦΗΓΟΊ Δ' ΑΓΡΙΆΔΕΣ ΚΕΊΝΗΣ ΈΤΙ ΣΉΜΑΤΑ ΜΟΛΠΉΣ
ΑΚΤΉΙ ΘΡΗΙΚΊΗΙ ΖΏΝΗΣ ΈΠΙ ΤΗΛΕΘΌΩΣΑΙ
ΕΞΕΊΗΣ ΣΤΙΧΌΩΣΙΝ ΕΠΊΤΡΗΜΟΙ, ΆΣ ΌΓ' ΕΠΙΠΡΌ
ΘΕΛΓΟΜΈΝΑΣ ΦΌΡΜΙΓΓΙ ΚΑΤΉΓΑΓΕ ΠΙΕΡΊΗΘΕΝ.
ΟΡΦΈΑ ΜΈΝ ΔΉ ΤΟΊΟΝ ΕΏΝ ΕΠΑΡΩΓΌΝ ΑΈΘΛΩΝ
ΑΙΣΟΝΊΔΗΣ ΧΕΊΡΩΝΟΣ ΕΦΗΜΟΣΎΝΗΙΣΙ ΠΙΘΉΣΑΣ
ΔΈΞΑΤΟ, ΠΙΕΡΊΗΙ ΒΙΣΤΩΝΊΔΙ ΚΟΙΡΑΝΈΟΝΤΑ...  34

Αρχίζοντας, Φοίβε, από σε τα θαμαστά τα έργα
ηρώων παλιογέννητων θα ψάλω, που οδηγήσαν
απ' το στόμιο του Πόντου και τους Κυανούς τους βράχους
το στέριο πλοίο την Αργώ στο χρυσόμαλλο το δέρας,
ύστερα από παραίνεση του βασιλιά Πελία...

...Όσο για τ' άρμενο οι παλιοί τραγουδιστάδες λένε
πως το 'φτιαξε με φώτιση της Αθηνάς ο Άργος.
Τώρα και για τους ήρωες εγώ και τη γενιά τους
και για τους θαλασσόδρομους που διάβηκαν κι όσα άλλα
έκαναν παραδέρνοντας να πω θέλω. ω σεις Μούσες,
προφητοτραγουδίστριες, εμπνεύστε με τραγούδι.
   Πρώτα πρώτα τον Ορφέαν ας ενθυμηθούμε εκείνον,
που, κάποτε όπως μολογάν, στη Θράκη η Καλλιόπη
σμίγοντας με τον Οίαγρο κοντά στην Πιμπηίδα
την κορυφή τον γέννησε. Λεν πως στα όρη εκείνος
εμάγεψε με τη μολπή των γλυκοτραγουδιών του
τα ρέματα των ποταμών και τα σκληρά τα βράχια.
Οι άγριες δρυς με τα πολλά τα πράσινα τα φύλλα,
που σύμπυκνες σκεπάζουνε της Θράκης τα παράλια
μέχρι τη Ζώνη, μαρτυρούν ακόμα πως εκείνος
τις γήτεψε με τη γλυκιά λύρα του τόσο ώστε
να κινηθούνε προς τα εμπρός από την Πιερία..
Τέτοιος ήταν ο Ορφέας της Βιστονικής Πιερίας
ο άρχος, που του Αίσονα ο γιος στερνά από ορμήνιες
του Χείρωνα, τον δέχτηκε στα έργα του βοηθό του...

ΑΣΜΑ Γ' (απόσπασμα)


...ΕΙ Δ' ΆΓΕ ΝΎΝ ΕΡΑΤΏ, ΠΑΡ' ΈΜ' ΊΣΤΑΣΟ ΚΑΊ ΜΟΙ ΈΝΙΣΠΕ  1
ΈΝΘΕΝ ΌΠΩΣ ΕΣ ΙΩΛΚΌΝ ΑΝΉΓΑΓΕ ΚΏΑΣ ΙΉΣΩΝ
ΜΗΔΕΊΗΣ ΥΠ' ΈΡΩΤΙ. ΣΎ ΓΆΡ ΚΑΊ ΚΎΠΡΙΔΟΣ ΑΊΣΑΝ
ΈΜΜΟΡΕΣ, ΑΔΜΉΤΑΣ ΔΈ ΤΕΟΊΣ  ΜΕΛΕΔΉΜΑΣΙ ΘΈΛΓΕΙΣ
ΠΑΡΘΕΝΙΚΆΣ.ΤΏΙ ΚΑΙ ΤΟΙ ΕΠΉΡΑΤΟΝ ΟΎΝΟΜ' ΑΝΉΠΤΑΙ.
ΏΣ ΟΙ ΜΈΝ ΠΥΚΙΝΟΊΣΙΝ ΑΝΩΊΣΤΩΣ ΔΟΚΆΚΕΣΣΙΝ
ΜΊΜΝΟΝ ΑΡΙΣΤΉΕΣ ΛΕΛΟΧΗΜΈΝΟΙ, ΑΙ Δ' ΕΝΌΗΣΑΝ
ΉΡΗ ΑΘΗΝΑΊΗ ΤΕ. ΔΙΌΣ Δ' ΑΥΤΟΊΟ ΚΑΊ ΆΛΛΩΝ
ΑΘΑΝΆΤΩΝ ΑΠΟΝΌΣΦΙ ΘΕΏΝ ΘΆΛΑΜΌΝΔΕ ΚΙΟΎΣΑΙ
ΒΟΎΛΕΥΟΝ. ΠΕΊΡΑΖΕ Δ' ΑΘΗΝΑΊΗΝ ΠΆΡΟΣ ΉΡΗ.
"ΑΥΤΉ ΝΎΝ ΠΡΟΤΈΡΗ, ΘΎΓΑΤΕΡ ΔΙΌΣ, ΆΡΧΕΟ ΒΟΥΛΉΣ.
ΤΊ ΧΡΈΟΣ; ΗΈ ΔΌΛΟΝ ΤΙΝΆ ΜΉΣΕΑΙ Ώ ΚΕΝ ΕΛΌΝΤΕΣ
ΧΡΎΣΕΟΝ ΑΙΉΤΑΟ ΜΕΘ' ΕΛΛΆΔΑ  ΚΏΑΣ ΆΓΟΙΝΤΟ,
Ή ΚΑΊ ΤΌΝΓ' ΕΠΈΕΣΣΙ ΠΑΡΑΙΦΆΜΕΝΟΙ ΠΕΠΊΘΟΙΕΝ
ΜΕΙΛΙΧΊΟΙΣ; Ή ΜΈΝ ΓΆΡ ΥΠΕΡΦΊΑΛΟΣ ΠΈΛΕΙ ΑΙΝΏΣ,
ΈΜΠΗΣ Δ' ΟΎ ΤΙΝΑ ΠΕΊΡΑΝ ΑΠΟΤΡΩΠΆΣΘΑΙ ΈΟΙΚΕΝ."
ΏΣ ΦΆΤΟ. ΤΉΝ ΔΈ ΠΑΡΆΣΣΟΝ ΑΘΗΝΑΊΗ ΠΡΟΣΈΕΙΠΕΝ.
"ΚΑΊ Δ' ΑΥΤΉΝ ΕΜΈ ΤΟΊΑ ΜΕΤΆ ΦΡΕΣΊΝ ΟΡΜΑΊΝΟΥΣΑΝ,
ΉΡΗ, ΑΠΗΛΕΓΈΩΣ ΕΞΕΊΡΕΑΙ. ΑΛΛΆ ΤΟΙ ΟΎΠΩ
ΦΡΆΣΣΑΣΘΑΙ ΝΟΈΩ ΤΟΎΤΟΝ ΔΌΛΟΝ ΌΣΤΙΣ ΟΝΉΣΕΙ
ΘΥΜΌΝ ΑΡΙΣΤΉΩΝ, ΠΟΛΈΑΣ Δ'  ΕΠΕΔΟΊΑΣΑ ΒΟΥΛΆΣ."
ΚΑΊ ΕΠ' ΟΎΔΕΟΣ ΑΊΓΕ ΠΟΔΏΝ ΠΆΡΟΣ ΌΜΜΑΤ' ΈΠΗΞΑΝ,
ΆΝΔΙΧΑ ΠΟΡΦΎΡΟΥΣΑΙ ΕΝΊ ΣΦΊΣΙΝ. ΑΥΤΊΚΑ Δ' ΉΡΗ
ΤΟΊΟΝ ΜΗΤΙΌΩΣΑ ΠΑΡΟΙΤΈΡΗ ΈΚΦΑΤΟ ΜΎΘΟΝ.
"ΔΕΎΡ' ΊΟΜΕΝ ΜΕΤΆ ΚΎΠΡΙΝ, ΕΠΙΠΛΌΜΕΝΑΙ ΔΈ ΜΙΝ ΆΜΦΩ
ΠΑΙΔΊ ΕΏ ΕΙΠΕΊΝ ΟΤΡΎΝΟΜΕΝ, ΑΊ ΚΕ ΠΊΘΗΤΑΙ,
ΚΟΎΡΗΝ ΑΙΉΤΕΩ ΠΟΛΥΦΆΡΜΑΚΟΝ ΟΊΣΙ ΒΈΛΕΣΣΙ
ΘΈΛΞΑΙ ΟΪΣΤΕΎΣΑΣ   ΕΠ' ΙΉΣΟΝΙ. ΤΌΝ Δ' ΆΝ ΟΪΩ
ΚΕΊΝΗΣ ΕΝΝΕΣΊΗΙΣΙΝ ΕΣ ΕΛΛΆΔΑ ΚΏΑΣ ΑΝΆΞΕΙΝ."
ΏΣ ΆΡ' ΈΦΗ. ΠΥΚΙΝΉ ΔΈ ΣΥΝΈΑΥΔΕ  ΜΉΤΙΣ ΑΘΉΝΗΙ,
ΚΑΊ ΜΙΝ ΈΠΕΙΤ'  ΕΞΑΎΤΙΣ  ΑΜΕΊΒΕΤΟ ΜΕΙΛΙΧΊΟΙΣΙΝ.
"ΉΡΗ, ΝΉΙΔΑ  ΜΕΝ ΜΕ ΠΑΤΉΡ ΤΈΚΕ ΤΟΊΟ ΒΟΛΆΩΝ,
ΟΥΔΈ ΤΙΝΑ ΧΡΕΙΏ ΘΕΛΚΤΉΡΙΟΝ ΟΊΔΑ ΠΌΘΟΙΟ.
ΕΙ ΔΈ ΣΟΙ ΑΥΤΉΙ ΜΎΘΟΣ ΕΦΑΝΔΆΝΕΙ, Ή Τ' ΆΝ ΈΓΩΓΕ
ΕΣΠΟΊΜΗΝ, ΣΎ ΔΈ ΚΕΝ ΦΑΊΗΣ ΈΠΟΣ ΑΝΤΙΌΩΣΑ."...  35

...Και τώρα μπρος, ω Ερατώ, έλα κοντά κ' ειπέ μου,
πώς αποκεί ο Ιάσονας ξανάφερε το δέρας
στην Ιωλκό, απ' τον έρωτα της Μήδειας γητεμένος.
Γιατί έχεις μερδικό και συ απ' το λαχνό της Κύπρης
και θέλγεις αζευγάρωτες παρθένες μ' όσες έγνοιες 
τις προκαλείς. Γι' αυτό όνομα αγαπητό σου εδόθη.
   Εκεί λοιπόν οι ήρωες μες στα πυκνά καλάμια
κρυμμένοι, παραμόνευαν αθέατοι. Μα η Ήρα
κ' η Αθηνά τους είδανε κι αλάργα από τους άλλους
θεούς κι από τον ίδιον τον Δία πήγαν σ' ένα
θάλαμον και κλειδώθηκαν και βουλευόνταν. Πρώτη
η Ήρα από την Αθηνά βάλθη να πάρει λόγια.
   "Πρώτα, του Δία κόρη σύ, κάμε αρχή κ' ειπέ μου
τη γνώμη σου. Τι θα γινεί; Θα στοχαστείς μια κάποια 
πονηριά, που να μπορέσουν παίρνοντας απ' τον Αιήτη
το χρυσόμαλλο το δέρας να το φέρουν στην Ελλάδα;
Δεν θα μπορέσουν με γλυκά να τονέ πείσουν λόγια.
Όμως αν το 'χει πάνω του πάρει πολύ, δεν πρέπει 
ν' αφήσουμε παράμερα την κάθε μας προσπάθεια".
   Είπε. Και τότε η Αθηνά της αποκρίθη αμέσως:
   "Κι εγώ μέσα στα φρένα μου, Ήρα, τις ίδιες σκέψεις 
ανάδευα όπως ξαφνικά με ρώτησες. Ωστόσο
νοιώθω πως δεν είμαι ακόμη σε θέση να προτείνω
την πονηριάν αυτή που λες, έτσι που των ηρώων
το θάρρος να βοηθήσουμε.πολλές βουλές με δέρνουν".
   Είπε. Και μπρος στα πόδια τους χάμου στη γη καρφώσαν
το βλέμμα κι άλλα η καθεμιά σκεδίαζεν. Ωστόσο
κάτι στο νου της σκέφτηκεν η Ήρα κ' είπε πρώτη:
   "Δεν πάμε ν' ανταμώσουμε κι οι δυο την Κύπρη κι όταν
τη βρούμε ν' αξιώσουμε στο γιο της να μιλήσει,
μήπως και τον κατάφερνε στην κόρη του Αιήτη
την έμπειρη τη μάγισσα το βέλος του να ρίξει,
έτσι που τον Ιάσονα να ερωτευθεί εκείνη;
Τότε κι εγώ είμαι σίγουρη, πως με τις συμβουλές της
πάλι στην Ελλάδα εκείνος το χρυσό θα φέρει δέρας".
   Έτσι είπε. Και στην Αθηνά άρεσε αυτή η σκέψη
και πάλι με γλυκύτητα της αποκρίθη κ' είπε:
   "Ήρα, απ' τις ερωτοδουλειές ανίδεη ο γονιός μου
με γέννησε και θέλγητρο πόθου δεν ξέρω ούτ' ένα.
Όμως μια κι εσένα αρέσει, συμφωνώ μαζί σου, μόνον
η ίδια όταν αντίκρυ της βρεθούμε, μίλησέ της".

ΤΟΜΑΣ ΤΡΑΝΣΤΡΕΜΕΡ, ΣΟΥΗΔΙΑ, ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ...ΠΟΙΗΤΙΚΆ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:07 μ.μ.

0



Τόμας Τρανστρέμερ, Σουηδία, Νobel Λογοτεχνίας 2011

Ο Τόμας Τρανστρέμερ γεννήθηκε στη Στκχόλμη πριν 80 χρόνια ακριβώς. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν πολύ μικρός. Τον ανάθρεψε η μητέρα του που ήταν δασκάλα μαζί με τον παππού του και τη γιαγιά του από την πλευρά της μητέρας του. Ήλθε σε επαφή με τη θάλασσα πολύ νωρίς, καθώς περνούσε τις καλοκαιρινές διακοπές του στο Αρχιπέλαγος της Στοκχόλμης, πράγμα που συμβαίνει ως σήμερα. Έζησε λοιπόν σε μέρη όπου "το πλοίο διασχίζει την ομίχλη / δίχως η ομίχλη να το αντιλαμβάνεται / και όπου το σύνθημα είναι / το αδύναμο φέγγος του φεγγαριού".

Σπούδασε ψυχολογία και εργάστηκε σε διάφορες περιοχές της Σουηδίας. Το 1990 - σε ηλικία 59 ετών - ένα εγκεφαλικό επεισόδιο του προκάλεσε μερική σωματική παράλυση και απώλεια της ομιλίας. Ευτυχώς μπορούσε ακόμα να σκέφτεται, να γράφει ποίηση και να παίζει πιάνο, έστω και με το ένα χέρι, να επικοινωνεί με τους ανθρώπους με τη βοήθεια της γυναίκας του.

Ο ποιητής παρατηρεί με πολλή προσοχή τόσο τη φύση όσο και αυτά που συμβαίνουν γύρω του και τα καταγράφει με μεγάλη σαφήνεια. Τον απασχολούν επίσης οι ακραίες ανθρώπινες καταστάσεις. Εκεί που ο άνθρωπος ζει μοναδικές-τραγικές στιγμές. Τον απασχολεί επίσης και η αυταρχική εξουσία, κάτω από οποιονδήποτε μανδύα και αν κρύβεται, φυσικά - και αναπόφευκτα - και ο έρωτας.

Αλέξης Λυκουργιώτης

_____

Το όνομα

Με πιάνει νύστα στο τιμόνι και σταματώ κάτω από τα δέντρα στην άκρη
του δρόμου. Κουλουριάζομαι στο πίσω κάθισμα και κοιμάμαι. Πόσο;
Ώρες. Το σκοτάδι έχει ήδη πέσει.

Ξαφνικά ξυπνώ και δεν αναγνωρίζω τον εαυτό μου. Εντελώς ξύπνιος.
Αλλά δεν βοηθά. Πού είμαι; ΠΟΙΟΣ είμαι; Είμαι κάτι που ξυπνά σ' ένα πίσω κάθισμα
που στριφογυρνά πανικόβλητο σαν γάτα σε σακί. Ποιος;

Η ζωή μου επιστρέφει τελικά. Τ' ονομά μου έρχεται σαν άγγελος.
Έξω από τα τείχη ηχεί μια σάλπιγγα (όπως στην ουβερτούρα Λεονόρα)
και τα λυτρωτικά βήματα κατεβαίνουν γοργά-γοργά την
πολύ μακριά σκάλα. Εγώ είμαι! Εγώ είμαι!

Αδύνατο όμως να ξεχαστούν τα δεκαπέντε δευτερόλεπτα του αγώνα στην
κόλαση της λήθης, μερικά μέτρα από το μεγάλο δρόμο, όπου τρέχουν
τ' αυτοκίνητα με τα φώτα αναμμένα.

*

Σελίδα απ' το βιβλίο της νύχτας

Μια μαγιάτικη νύχτα με κρύο φεγγαρόφωτο
αποβιβάστηκα
εκεί που το χορτάρι και τα λουλούδια ήταν γκρίζα,
αλλά η μυρωδιά πράσινη.

Πήρα ευκίνητα τον ανήφορο
στην άχρωμη νύχτα,
ενώ λευκές πέτρες
κάνανε σήματα στο φεγγάρι.

Ένα χρονικό διάστημα
μερικών λεπτών μήκους
πενήντα οχτώ ετών πλάτους.

Και πίσω μου,
πέρα από τη μολυβένια λάμψη των νερών,
υπήρχε η άλλη ακτή
κι εκείνοι που εξουσίαζαν.

Άνθρωποι με μέλλον
αντί για πρόσωπο.

_____

Το αποκαλυπτικό στοιχείο είναι πραγματικά πολύ ουσιαστικό στην ποίηση του Τρανστρέμερ. Εκφράζει τη στιγμή που ο κόσμος του ποιήματος, και κατά συνέπεια ο δικός μας κόσμος,  ανοίγει αναπάντεχα, τη στιγμή της κατάφασης του ανείπωτου, του εξώλογου, αυτού που γύρω μας, ανάμεσά μας και μέσα μας αντιπροσωπεύει ένα τόσο οικείο και ανοίκειο επέκεινα.

Βασίλης Παπαγεωργίου

ΤΡΙΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ, ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:04 μ.μ.

0

Α'


Απέ τα τριάγκουρφα βουνά,
γιράκι έσυρι λαλιά:
Παύστι αέρδις, παύσιτι,
απόψι κι άλλη μια  βραδιά..
Αγούρου γάμους γένιτι,
κόρη ξανθή πανδρεύιτι.


Β'

Αφήνω γειαν στον μαχαλάν, και γειαν στους εδικούς μου.
Αφήνω και στην μάναν μου τρία υαλιά φαρμάκι,
το 'να να πίνει το ταχύ, τ' άλλο το μεσημέρι,
το τρίτον το φαρμακερόν, τες 'πίσημες ημέρες.


Γ'


Η πιριστιρούλα η νύφη μας,
κάθιτι στουν πόρου κι τραγουδά,
κι ουδί νιον φουβάτι, ουδ' άγουρου,
μούν' την ανδραδέλφη την πύρινη,
απού την σηκώνει πουλλά ταχύ.
"Σήκου, κυρά νύφη, γιατ' εφιξι.
πότι θα ζημώσεις εννιά ψουμιά.
να ξιπρουβουδίσεις ιννεά βοσκούς
κι να καρτιρέσεις άλλους ιννεά;"
__________


τριάγκουρφα, τρίκορφα
γυράκι, αεράκι
παύστι αέρδις, πάψετε αέρηδες
πιριστιρούλα, περιστερούλα

ΣΤΡΟΦΟΔΙΝΕΣ, Μ' ΕΝΑ ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ, ΜΟΥΣΙΚΗ Ή ΚΑΙ ΠΟΙΗΣΗ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 10:46 μ.μ.

0



Στροφοδίνες και Τζελαλαντίν Ρουμί


Στροβιλιζόμενοι δερβίσηδες και μουσική σούφι.

ΣΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΩΝΕ ΤΣΙ ΦΟΥΡΚΑΔΕΣ..., ΣΕΛΙΔΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 10:46 μ.μ.

0

Η νόνα



Στου αμπελιώνε τσι φουρκάδες ή ο γάμος πάει αμόντε,

Λενέτας Στράνη


...Το κενό της έλλειψης ουσιαστικής επιστημονικής ενασχόλησης με τις διαλεκτικές ποικιλίες της ελληνικής γλώσσας προσπάθησε να καλύψει η Ειδίκευση Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, με τη δημιουργία Εργαστηρίου Μελέτης Νεοελληνικών Διαλέκτων. Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του το Εργαστήριο ανέλαβε να εκδώσει το θεατρικό έργο της ζακυνθινής ποιήτριας Λενέτας Στράνη με τον παραπάνω τίτλο.

Σταύρος Κουμπιάς, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών

*

...Το έργο αυτό της Λενέτας Στράνη έρχεται να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο ο γλωσσικός πλούτος μιας διαμορφωμένης κοινωνικά και πολιτιστικά περιοχής προβάλλεται μέσα από τις αισθητικές αρετές της τέχνης. Η γλώσσα γίνεται μέτρο αλλά και το ίδιο το μέτρο ως ρυθμός τροφοδοτεί τη γλώσσα στο να αποκτήσει μια ειδική συνείδηση του εαυτού της και να καταγράψει τις ποικιλίες της...Προβάλλεται το πολυδύναμο λαογραφικό στοιχείο της Ζακύνθου, το οποίο έχει διαμορφωθεί στην πάροδο των αιώνων μέσα απ' την εσωτερική κινητικότητα των κατοίκων της και κατά την συνάντησή τους με τα ποικίλα πνευματικά ρεύματα της ευρύτερης περιοχής.

Χρήστος Τερέζης, Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών

*

...Άκουσα τη φωνή της νόνας να με ορμηνεύει, όλο αγωνία, πλάι στο φιλιατρό του πηγαδιού: "Έχε το νου σου στη βίκα, κοπελούλα μου. Βάσταινέ τηνε καλά μη σου πέσει και την τσακίσεις. Με τι θα βράσει στη φωτία το λαθούρι μας; Τι θα ρίξουμε στη γάστρα τση σκαλουνάδας; Πώς θα σε λούσει το βράδυ η σόρα μάρε σου; Άσε που, α σκορπιστεί πηγαδίσιο νερό και βάλεις τσι κλάψες, θα μαωχτούνε οι ανεράιδες το γύρω σου. Ευτές κλέβουνε τσι φωνές του αθρώπωνε. Με δαύτες τραγουδάνε στα λαγκάδια τσι νύχτες"...

Λενέτα Στράνη, απ' τον προλογισμό στο έργο.

Απ' το θεατρικό έργο, που αποτελείται από πέντε εικόνες-σκηνές, δίνονται σύντομα αποσπάσματα.

Από την ΠΡΩΤΗ ΕΙΚΟΝΑ-ΣΚΗΝΗ

ΤΡΥΓΗΤΑΔΕΣ:   Στου αμπελιώνε τσι φουρκάδες  
απαντιούνται οι κυράδες.
Ένα κόσκινο βαστάνε
και τον κόσμο κοσκινάνε.
Πίτουρο βουνό τσου φτιάχνει
και μία μπουκουλούλα άχνη.
..............................................

ΤΖΟΓΙΑ:   Ποία είν' εκείνη, μάτια μου,  που στέκει στο σκαλούνι
κι ογύρω τση μοσχοβολάει ολόδροσο φλουσκούνι;
Με μπλάβη χάντρα στο λαιμό να μη την πιάνει μάτι
πιθέματα ζωγραφιστά και βέστα λουλουδάτη.
ΘΑΛΕΙΑ:  Είναι η Φιορούλα τση Κεβής, του κόντη Διονυσάκη.
Θα ανιμένει το γαμπρό, που εμπάρκαρε για Θιάκι.
ΑΝΤΖΟΥΛΕΤΑ:   Ακόμα δεν εγύρισε, εβγήκε στο σουλάτσο;
Φαίνεστε πως στον κόρφο τση δε βρέσκει καδινάτσο.
Από τη μία κάθεται και τηνε τρουβελίζει
από την άλλη άερο και κάερο γυρίζει.
Απρίλη επήγε τσι Κορφούς, το Μάη στ' Αργοστόλι.
Ετούτοι οι νιοι βορτάρουνε, σα φτερωτοί διαόλοι.
Δεν εκαθότουνα έδεπα να πήξει λίγη πρέντζα;
Στην εποχή μου ηξέραμε μονάχα τη Γλαρέτζα.
........................................................................

Από τη ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΙΚΟΝΑ ΣΚΗΝΗ

.....................................................................
ΑΝΤΟΥΛΕΤΑ:   Για ιδές τη σόρα μάρε τση, έχει μία σοχάδα!
Ο Νιόνος μήτε που μιλεί, τηράει τη φυλλάδα.
Πολυώρα, εγενότουνα σούσουρο στη μπασία.
Γυρίζει ελέανε ο γαμπρός, και θα ΄χουνε βγαρσία.
ΚΙΑΡΑ:   Σώπαινε να τσι αγκουρμαστώ να ιδούμε. Τι θα γένει!
Τριζόνους έχουν ούλοι τσου, δείχνουν αλαφιασμένοι.
ΘΑΛΕΙΑ:   Ήρθε να ιδεί το φάττο τση. Στην πάντα να περάσει.
Ετούτη σουσουρίζεται τσι νοβιτές μη χάσει.
.........................................................................

Από την ΤΡΙΤΗ ΕΙΚΟΝΑ-ΣΚΗΝΗ

............................................................................

Το κέντημα είναι ζάχαρη
η ρόκα είναι σουλάτσο
κι αυτός ο έρμος αργαλειός
σε κλει με καδινάτσο.
.......................................

ΚΙΑΡΑ:   Και οι σημερινοί ποτίζουνται, αλλιώτικα γλυκάδια.
Εχάσανε τον μπούσουλα κι ευτούνοι στα σκοτάδια.
ΑΝΤΖΟΥΛΕΤΑ:   Τσου στρώσαμ' ένα στραπουντί, που είχε και κορέους
να μη γυρεύουμε, λοιπό, τώρα καβελαραίους...
Αγάλια αγάλια και πεζοί, α δίνουνε το χέρι
και η δική τσους εποχή, πούλιο καλά θα φέρει.

Από την ΠΕΜΠΤΗ ΕΙΚΟΝΑ-ΣΚΗΝΗ

........................................................
ΚΕΒΗ:   Νιόνιο μου, τη ροκέλα μου. Εξήλωσε την κούδα
κάτσε στο μάγκο ασύσταγη να βάλεις λίγη πούντρα.
Φέρε τη δακτυλήθρα μου να τση το μπιρμπιλώσω
Τι μ' εύρηκε με δαύτηνε! φουσκιά θε να τση δώσω
Στρουμπί κάνεις τη βέστα σου. Σαν τούρτουλας γυρίζεις
Θες να σε κογιονάρουνε οι αθρώποι, τι ορίζεις;
ΦΙΟΡΟΥΛΑ:   Μάνα, μισό, μισό, μισό...
ΝΙΟΝΙΟΣ:   Μινούτο είναι το άλλο. Αλέκιο δεν το ξέρουνε
Το 'πιασα το σινιάλο.
(προσπαθεί να ηρεμήσει την Κεβή)
Ψυχή μου, μη σταυρώνεσαι, κάμε αγάλια αγάλια
Τι πούδρες να τση βάλουμε; Δε γλέπεις ροδοκάλια;
 ..............................................................

ΚΑΝΤΑΔΟΡΟΙ:  

(2η στροφή)

Και τούκου τούκου ο αργαλειός
που φαίνει το απλάδι
να στρώσει στο σκαλούνι τση
να κοιμηθώ το βράδυ.

(4η στροφή)

Κυρά μου, σπίτι μπάσε με
στο στραπουντί να κάτσω
γιατί εντρίμωξε ο καιρός
κι όξωθες κάνει γιάτσο.

__________

φουρκάδες, ξύλινοι πάσσαλοι / αμόντε, στα βουνά (όταν πρόκειται για αναβολή ή ματαίωση) / φιλιατρό, λιθόκτιστη κυκλική κατασκευή στο στόμιο πηγαδιού, μαζί με το ξύλινο, μεταλικό ή πέτρινο καπάκι / βίκα, στάμνα / λαθούρι, όσπριο για φάβα / σκαλούνι, σκαλοπάτι / σκαλουνάδα, μεγάλη πέτρινη σκάλα / σόρα μάρε, μητέρα (συνήθως με αρνητική έννοια) / βέστα, μονοκόματο φόρεμα / καδινάτσος, σιδερένιος σύρτης πόρτας / πρέτζα, τουλουμοτύρι / σοχάδα, ιδιοτροπία, ενόχληση, ευθιξία / μπασία, είσοδος δρόμου, πέρασμα / βγαρσία, έξοδος για διασκέδαση / φάττο, γεγονός, έργο, πράξη / νοβιτές, ειδήσεις / γλυκάδι, ξύδι / στραπουντί, στρώμα κρεβατιού / ροκέλα, κουβαρίστρα με κλωστή /  κούδα, άκρη φορέματος / μπιρμπιλώνω, ράβω για να μη ξεφτίσει / στρουμπί, κάτι πολύ ζαρωμένο / τούρτουρας, σβούρα / κογιονάρω, περιπαίζω / αλέκιο, ολόκληρο / ροδοκάλι, ρόδινο μάγουλο / εντρίμωξε, αγρίεψε, χειροτέρεψε / γιάτσο, κρύο. 

Ο ΚΑΡΥΔΟΣΠΑΣΤΗΣ ΚΑΙ Η ΖΑΧΑΡΟΠΙΑΣΤΡΑ, ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΛΗΡ, ΠΑΙΔΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΕΣ, ΣΤΙΧΟΙ, ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 10:38 μ.μ.

0




Ο Καρυδοσπάστης και η Ζαχαροπιάστρα

Καρυδοσπάστης κάθισε πλάι σε πιάτο στο τραπέζι.
Ζαχαροπιάστρα κάθισε πλάι σε πιάτο κοντά του
κι ο σπάστης είπε: " Τι όμορφα καβάλα πέρα, κάτου
αδέσμευτοι θα τρέχαμε στους κάμπους τους χλωρούς!
Πάντα λοιπόν θα σέρνουμε την ηλίθια τούτη ζήση
αργόσχολη, ασυνάρτητη, κατακάθι αηδίας,
όταν κανείς δεν ανασαίνει αλήθεια σαν του λείψει
εκείνη η απαράμιλλη χαρά της ιππασίας.

Να καβαλήσουμε, κι ας μη μας έχουν διδάξει,
χωρίς σέλα, σπιρούνια, χωρίς χαλινό.
Είναι σοφά τα σκέλια μας, τα 'χουν επιδέξια φτιάξει,
σίγουρα δεν μπορεί να μας λάχει κακό.
Εμπρός, ας αφήσουμε το τραπέζι και το στάβλο
ας πηδήξει καθένας μας σ' ένα φαρί.
Δοκιμάζουμε; πώς; δε νομίζεις μπορούμε;"
Κι η πιάστρα τ' αποκρίθη: "Ποιος θέλει, μπορεί"

μετάφραση, Γιώργος Σεφέρης

Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)