ΧΟΡΧΕ ΝΤΕ ΣΕΝΑ (JORGE DE SENA), ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ...ΠΟΙΗΤΙΚΑ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 2:21 μ.μ.

0



JORGE DE SENA / ΧΟΡΧΕ ΝΤΕ ΣΕΝΑ, Πορτογαλία

Ο Χόρχε ντε Σένα (1919-1978), αντίθετος στον Salazar, αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί αρχικά στην Βραζιλία, όπου έγινε καθηγητής της πορτογαλικής και βραζιλιάνικης λογοτεχνίας, και στη συνέχεια στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Πολυγραφότατος, δοκιμιογράφος, λιβελογράφος, δραματουργός, μεταφραστής πολλών μυθιστοριογράφων και ποιητών... Το ποιητικό του έργο είναι θεόρατο και πολυποίκιλο: λόγια ποίηση, λυρική κριτική, εξομολογήσεις υπαρξιακής ανησυχίας, ανήκουστα ξεσπάσματα κτηνωδίας, σεξουαλικότητας και απελπισίας.
"Η ποίηση του Sena...είναι κατά μεγάλο μέρος μια ποίηση διαμαρτυρίας...μια φωνή που κραυγάζει, κι ο ίδιος ένας Maitre της απειθαρχίας".

ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ ΜΕ ΤΟ ΜΙΝΩΤΑΥΡΟ

Ι

Γεννημένος στην Πορτογαλία, από γονείς Πορτογάλους,
και πατέρα από Βραζιλιάνους στην Βραζιλία,
θα είμαι ίσως Βορειοαμερικάνος όταν θα είμαι εκεί.
Θα συλλέγω εθνικότητες όπως αλλάζουν πουκάμισα,
μετακομίζουν ή φεύγουν, με όλο τον αναγκαίο
σεβασμό στα ρούχα που φαίνονται και προσφέρουν υπηρεσία.
Εγώ, είμαι εγώ ο ίδιος η πατρίδα μου. Η πατρίδα
για την οποία γράφω είναι η γλώσσα στην οποία τυχαίως
γεννήθηκα. Και ό,τι κάνω και ό,τι ζω είναι αυτή
η λύσσα που έχω για τη μικρή ανθρωπότητα αυτού του κόσμου.
Αφού δεν πιστεύω σε άλλον, ο άλλος που ήθελα
είναι ίδιος με τούτον. Αλλά, αν μια μέρα ξεχάσω τα πάντα,
ελπίζω να γεράσω
πίνοντας καφέ στην Κρήτη
με τον Μινώταυρο,
κάτω από το βλέμμα των θεών χωρίς ντροπή.

ΙΙ

Ο Μινώταυρος θα με καταλάβει
Έχει κέρατα, όπως οι σοφοί και οι εχθροί της ζωής.
Είναι μισός ταύρος και μισός άνθρωπος, όπως όλοι οι άνθρωποι,
βίαζε και καταβρόχθιζε παρθένες, όπως όλα τα κτήνη.
Γιος της Πασιφάης, αδελφός ενός στίχου του Ρακίνα,
όπου ο Valery, ο κρετίνος, τον συνάντησε - έναν από τους πιο ωραίους
της γλώσσας.
Αδελφός επίσης της Αριάδνης: τον τύλιξαν
σ' ένα κουβάρι που κόπηκε.
Ο Θησέας, ο ήρωας και, όπως όλοι οι Έλληνες ήρωες, γιος
πουτάνας,
τον ξεγέλασε κάτω από τη μούρη του.
Ο Μινώταυρος θα με καταλάβει, θα πιει καφέ μαζί μου,
ενώ
ο Ήλιος ήρεμα θα γεννιέται κάτω από τη θάλασσα, κι οι ίσκιοι,
γεμάτοι νύμφες και άεργους έφηβους,
θα βυθίζονται γλυκύτατοι στα φλιτζάνια,
όπως η ζάχαρη που ανακατεύουμε με βρόμικο δάχτυλο
για να ερευνήσουμε την καταγωγή της ζωής.

ΙΙΙ

Είναι εκεί που θέλω να ξαναβρεθώ έχοντας αφήσει
κομματιασμένη τη ζωή για τον κόσμο, όπως έλεγε
εκείνος ο κακομοίρης διάβολος, τον οποίο ο Μινώταυρος δε διάβασε
γιατί, όπως όλος ο κόσμος, δεν ξέρει Πορτογαλικά.
Ούτε εγώ ξέρω Ελληνικά και, σύμφωνα με τις πιο σοβαρές
πληροφορίες,
θα συνομιλούμε  στα βολαπούκ,
που κανείς απ' τους δυο δεν ξέρει. Ο Μινώταυρος
δεν μιλούσε Ελληνικά, δεν ήταν Έλληνας, έζησε πριν την Ελλάδα,
Όλη αυτή η σκατένια παιδεία που μας καλύπτει από αιώνες,
σκατά των σκλάβων μας ή δικά μας, όταν είμαστε
οι σκλάβοι των άλλων! Στο καφενείο
θα πούμε ο ένας στον άλλον τις πίκρες μας.
IV
Με πατρίδες που μας αγοράζουν και μας πουλούν, από έλλειψη
πατρίδων που πωλούνται αρκετά ακριβά για να ντρέπονται
που δεν ανήκουν σ' εκείνες. Ούτε εγώ ούτε ο Μινώταυρος
θα έχουμε πατρίδα. Μόνο ο καφές,
αρωματικός και πολύ δυνατός, όχι της Αραβίας ή της Βραζιλίας,
της Fedecam ή της Αγκόλας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας. Αλλά καφές
με τα όλα του. Κι εγώ, με τρυφερότητα γιου,
θα δω να στάζει το σαγόνι του ταύρου
μέχρι τα γόνατα του ανθρώπου που δεν ξέρει
από ποιον κληρονόμησε, από τον πατέρα ή τη μητέρα,
τα στριφτά κέρατα  που του στολίσαν
το ευγενικό μέτωπο πριν από την Αθήνα,
και ποιος ξέρει,
την Παλαιστίνη, και άλλα τουριστικά μέρη,
απέραντα πατριωτικά.
V
Στην Κρήτη με τον Μινώταυρο,
χωρίς στίχους και χωρίς ζωή,
χωρίς πατρίδες και πνεύμα,
χωρίς τίποτα και κανέναν,
και χωρίς βρόμικο δάχτυλο,
θα πίνω τον καφέ μου ειρηνικά.
  
σημείωμα και μετάφραση του Γιάννη Σουλιώτη