ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΟΥΣ, ΙΠΠΗΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ
Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in ΣΕΛΙΔΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ | Posted on 11:05 π.μ.
0
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
........................................
Γιατί θα 'ρθει ο Παφλαγόνας*
που δέρματα πουλάει, κλέφτης, φωνακλάς που έχει
φωνήν ωσάν του Κυκλοβόρου του χειμάρρου.
ΝΙΚΙΑΣ
Λοιπόν ανάγκη αυτός που πρόβατα πουλάει
ν' αφανιστεί απ' αυτόν που δέρματα πουλάει.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Ναι, βέβαια.
ΝΙΚΙΑΣ
Ωιμένα, ο δόλιος. Λοιπόν πούθε θάρθει πλέον
ένας μονάχα ακόμα, που να πουλάει κάτι;
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Είναι ακόμα ένας που αφάνταστη τέχνην έχει.
ΝΙΚΙΑΣ
Ποιος είναι; Πες, παρακαλώ σε.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Να το πω;
ΝΙΚΙΑΣ
Να ζήσεις.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Λουκάνικα πουλάει αυτός που τούτον* θ' αφανίσει.
ΝΙΚΙΑΣ
Λουκάνικα πουλάει; τι τέχνη, ω Ποσειδώνα.
........................................
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Μακαρισμένε αλλαντοπώλη, έλα, αγαπημένε,
προχώρει που της πόλεως κ' εμάς ήρθες σωτήρας .
..........................................
Άνθρωπε καλότυχε, άνθρωπε πλούσιε,
ως σήμερα ένα τίποτε και αύριο υπερμεγάλε,
άρχοντα των ευτυχισμένων Αθηναίων.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Καλότυχε, τι δε μ' αφήνεις τις κοιλιές να πλύνω,
να πουλώ τα λουκάνικά μου, μα με περιπαίζεις;
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Ω ποιες κοιλιές, ανόητε; για κοίταξε εδώ πέρα.
Δε βλέπεις τούτη την κοσμοπλημμύρα;
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Ναι, τη βλέπω.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Όλων αυτών εσύ εξουσιαστής θα γίνεις,
της αγοράς και των λιμένων και της Πνύκας.
............................................
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Εγώ;
.............................................
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Και τις αγορές θωρείς και τα καράβια;
.............................................
Πώς λοιπόν μεγάλη τύχη εσύ δεν έχεις;
Τώρα στρέψε το μάτι σου προς την Καρία
το δεξιό και τάλλο προς την Καρχηδόνα.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Και θα ευτυχήσω λοιπόν, αν αλλοιθωρήσω;
...............................................
Πες μου και πως θα γίνω
μεγάλος άνθρωπος εγώ, αφού είμαι αλλαντοπώλης;
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Γι' αυτόν το λόγον ακριβώς θα γίνεις μέγας,
γιατί είσαι πρόστυχος κι αδιάντροπος κι αχρείος.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Δεν κρίνω εγώ τον εαυτό μου άξιον για τόσα.
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
...............................................
Ω καλοτυχισμένε, όλες τις καλωσύνες
έχεις όπου χρειάζονται να διοικήσεις.
...............................................
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Το μάντεμα με δείχνει αλήθεια, όμως θαυμάζω
πώς θα μπορέσω τον λαόν εγώ να κυβερνήσω;
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Είναι ευκολώτατη δουλειά. Κάνε ό,τι κάνεις.
Τα πράγματα ανακάτωνε και βάλε τα όλα αντάμα,
όπως γεμίζεις τάντερο με το κομμένο κρέας
και πάντα το λαό κολάκευε γλυκαίνοντάς τον
με λόγια της κουζίνας. Κι όλα τάλλα τάχεις
όσα χρειάζονται να σύρεις το λαό, μεγάλη
φωνή, και πρόστυχος και διαστραμμένος είσαι.
Έχεις ό,τι χρειάζεται για μια εξουσία,
και συμφωνούν οι προφητείες και της Πυθίας ακόμα.
Μα στεφανώσου, και θυσία στην Ανοησία
κάνε και κοίτα τον εχθρό σου* πώς θα πολεμήσεις.
.................................................
ΧΟΡΟΣ (προς τον Κλέωνα)
Καλά να πάθεις, γιατί πριν να μοιραστούνε
τρως τα δημόσια, και τους κατηγορούμενους,
όπως ζουλούν να ιδούν τα σύκα, αν έχουν ωριμάσει,
τους σφίγγεις για να ιδείς αν ημπορούν ν' αντισταθούνε.
.................................................
ΚΛΕΩΝ
Δε σε φοβούμαι όσο το βουλευτήριο ζει
κι' όσο ο λαός στην απομώρια του είναι βυθισμένος.
ΧΟΡΟΣ
Με τόση αδιαντροπιά αυτός να μιλεί
στο κάθε τι είναι μαθημένος,
χωρίς καθόλου μάλιστα ν' αλλάζει
το χρώμα του προσώπου του που τον σκεπάζει.
....................................................
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ (προς τον Κλέωνα)
Κ' εγώ ξέρω πολύ καλά για σένα
πώς πήρες δέκα τάλαντα από την Ποτείδαια.
ΚΛΕΩΝ
Λοιπόν; θέλεις να πάρεις ένα να σωπάσεις;
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
Ο άνθρωπος θα τόπαιρνε ευχαρίστως. Τώρα λύσε
τα παλαμάρια, ο άνεμος λιγώτερο φυσάει.
...................................................
ΧΟΡΟΣ
...................................................
Και πια σ' αυτούς τους στίχους μας
καθένας λίγη προσοχή ας χαρίσει,
ω εσείς όπου της κάθε Μούσας
τις χάρες έχετε γνωρίσει.
Αν ποιητής παλιός κανείς της κωμωδίας
μάς βίαζε τους στίχους του να βγούμε και να πούμε
στο θέατρο, εύκολα δεν ήθελε επιτύχει.
Μα τώρα ο ποιητής αυτός εδώ το αξίζει,
γιατί μισεί τους ίδιους που κ' εμείς μισούμε,
τολμάει να λέει τα δίκαια, και με γενναιότη
να πάει μπρος την ανεμοζάλη και την τρικυμία.
.....................................................
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ (προς Κλέωνα)
Πόσο πολύ πίστεψες πως είν' ο λαός δικός σου.
.....................................................
ΚΛΕΩΝ
Ναι, μα το Δία, με την επιδεξιοσύνη που έχω
μπορώ πλατύν ή στενό το λαό εγώ να τον κάνω.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Σ' αυτό είναι κι ο πισινός μου επιδέξιος.
......................................................
ΚΛΕΩΝ
Λαέ, εγώ είμαι από παληούθε ετοιμασμένος
κ' επιθυμώ από τρισπαληούθε να σ' ευεργετήσω.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Κ' εγώ δέκα φορές και δώδεκα παληότερά σου,
χιλιόπαληα κι από παμπάλαια παμπάλαια.
ΛΑΟΣ
Κι εγώ σας περιμένω από τριάντα χιλιάδες χρόνια,
και σας μισώ απ' ανέκαθεν κι από παμπάλαια χρόνια.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Ξέρεις λοιπόν τι θα κάνεις;
ΛΑΟΣ
Θα μου πεις, αν δεν ξέρω.
ΑΛΛΑΝΤΟΠΩΛΗΣ
Άφησε εμέ κι αυτόν εδώ να παραβγούμε
ν' αγωνιζόμαστε ποιος πιο καλά θα σε δουλεύει.
.....................................................
μετάφραση, Μάρκος Αυγέρης
_____
Ο Αριστοφάνης σατυρίζει τους Αθηναίους για την ανάθεση των κοινών συχνά σε ανάξιους πολίτες αλλά και για τις δικές τους αδυναμίες. Είναι αξιοσημείωτο ότι κανείς απ' τους ηθοποιούς δεν ήθελε να υποδυθεί τον Κλέωνα και τον υποδύθηκε με θάρρος ο ίδιος ο Αριστοφάνης, σχεδόν με βεβαιότητα χωρίς προσωπείο.
*και στις τρεις περιπτώσεις αναφέρεται στον Κλέωνα.
