ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΓΥΝΑΙΚΑ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΘΕΜΑ...ΣΠΑΝΙΑ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟ

Posted by Ίδρυμα Ποίησης | Posted in | Posted on 11:11 π.μ.

0



Γιάννης Ρίτσος, Το σύμβολο "γυναίκα"

...Απρόσιτες γυναίκες, δεσποτικές, αυταρχικές, αειπάρθενες,
φιλενάδες της νύχτας, φιλενάδες της μουγγής βλάστησης.
...Εμείς δεν γνωρίζουμε τα ξόρκια τους όταν γυαλίζουν στην αυλή
με χώμα τα χαλκώματα κι αστράφτουν τα χαλκώματα στον ήλιο
σαν επίγεια ουράνια σώματα, κι αστράφτουν κ' οι γυναίκες
μες στον θρίαμβο της ηγεμονίας τους μπροστά απ' τις βουβές
στρατιές των κλεισμένων πραγμάτων.

Δε γνωρίζουμε την πεισμωμένη ελευθερία της σιωπής τους
όταν αρνούνται να οργιστούν, την περηφάνειά τους καθώς
η σεμνότητα λυγίζει τα ματόκλαδά τους, την πολυάριθμη 
άμυνά τους, σαν τα σφιχτά αλλεπάλληλα φλούδια του φρέσκου 
σκόρδου, αυτά τα εύθραυστα ντύματα. Τι εννοούν; τι αποσιωπούν;
..................................................................................................
Αυτές μόνες μες στο περιβόλι με τα υψηλά ηλιοτρόπια
περίμεναν βέβαιες τη γέννηση, και τα ηλιοτρόπια τους φώτιζαν
το λαιμό και το πρόσωπο με φωτεινούς κύκλους κ' οι πρώτες
ρόδινες φακίδες στα μεγάλα μέτωπά τους ήταν τα μυστικά σημάδια
της αιώνιας ζωής όπως οι βολβοί των φυτών, οι πατάτες των
κυκλάμινων, όπως οι απόρρητες ρίζες των δέντρων που δουλεύουν
χωρίς να τις ακούμε, χωρίς να τις βλέπουμε.

("Όταν έρχεται ο ξένος")

*

Η πορεία του Γιάννη Ρίτσου στην ποιητική διάσταση πραγματώνεται βασικά με μια ομάδα πολυδιάστατων συμβόλων. Ανάμεσα σ' αυτά είναι η σιωπή, η μνήμη, ο χρόνος, ο θάνατος, το βουνό, η μοναξιά, η παραίτηση, η διαφάνεια, ο καθρέφτης, η γυναίκα....Για τον Γιάννη Ρίτσο, το"σύμβολο" της γυναίκας δεν έχει χάσει τίποτε από το μυστήριο και τη θεμελιακή του "μυστικότητα". Και ακόμη, ο Γιάννης Ρίτσος είναι ένας από τους λίγους ποιητές για τους οποίους η γυναίκα αποχτάει κι αποκαλύπτει όψεις που ξεπερνάνε την απλή της φύση για να κερδίσει το φωτοστέφανο του ανείπωτου και της υπέρτατης γοητείας...Είναι η γυναίκα που ανεπαίσθητα επιβάλλει μιαν άγνωστη αξιοπρέπεια στον άντρα, αμετάφραστη, επειδή ανήκει σ' ένα πλάσμα εξωτερικά κοντινό και προσιτό, με μια εσωτερικότητα όμως που ο στοχασμός δυσκολεύεται ν' αναγνωρίσει και να διευκρινίσει απόλυτα. Ένα πλάσμα αδιερεύνητης ιερατικότητας που κινείται στο κλίμα μιας μυστηριακής "δύναμης της ζωής", ήρεμο, σιωπηλό κι όμως θριαμβευτής και παντοδύναμο. Κι ακόμη, υπάρχει η υπόσχεση μιας ασταμάτητης δημιουργίας, υπόσχεση και πράξη, δοχείο της αιωνιότητας και θεώρηση της αδιάφθορης ψυχής.

Κρεσέντζιο Σαντζίλιο